بررسی مؤلفه‌ها و شاخص‌های پاداش‌های معنوی در سازمان از دیدگاه اسلام

نوع مقاله : علمی-تخصصی

نویسندگان

1 هیئت علمی دانشگاه الزهراء(س)

2 عضو هیئت علمی دانشگاه تهران

چکیده

در بازار بسیار رقابتی امروز، نیاز سازمان‌ها به حفظ نیروی انسانی متخصص بیش از پیش آشکار شده و ارائه پاداش، راهبردی در جهت رسیدن به این مهم است؛ چرا که کارکنان با توجه به تغییر و تحولات سریع دنیای امروزی به عنوان منابع دانشی و سرمایه‌های ارزشمند، مهم‌ترین مزیت رقابتی برای سازمان‌ها محسوب می‌شوند. بنابراین، نه‌تنها باید نیازهای مادی، بلکه نیازهای غیر مادی آنها را نیز درک نمود و برآورده ساخت. قرآن کریم با ترسیم حیات طیب و نشان دادن راه رسیدن به آن، از روش‌های گوناگونی به منظور ایجاد انگیزه در انسان برای وصول به هدف بهره برده است. یکی از روش‌های مهم برای ایجاد انگیزه در انسان، برای دستیابی به حیات طیب و هدف مطلوب، تشویق از طریق ارائه پاداش است.
در این پژوهش با بررسی پیشینه موضوع تعریف‌هایی از پاداش‌های معنوی و نامحسوس ارائه شده‌اند و از آنجا که مطالعات صورت‌گرفته در این زمینه براساس شاخص‌های ادبیات غرب هستند، به بررسی مؤلفه‌ها و شاخص‌های پاداش‌های معنوی از دیدگاه اسلام پرداخته شده است. بدین منظور تحلیل محتوای کیفی همه آیات قرآن کریم بر مبنای تفسیر نمونه، از آیت‌الله مکارم شیرازی و همکاران و نامه‌ها، خطبه‌ها و حکمت‌های مندرج در کتاب شریف نهج‌البلاغه، براساس ترجمه فیض‌الاسلام صورت گرفته‌اند. درنتیجه دو مؤلفه اصلی پاداش‌های معنوی دنیوی و پاداش‌های معنوی اخروی شناسایی و شاخص‌ها و سنجه‌ها برای ارزیابی سازمان‌ها ارائه شده‌اند.
در پایان نیز راهکارهایی برای پیاده‌سازی نمودن پاداش‌های معنوی در سازمان مانند آموزش و پرورش، هدایت و قدردانی به منظور بهره‌گیری از نقش انگیزشی اثربخشی که با توجه به آموزه‌های دین مبین اسلام بر رشد و تعالی کارکنان دارند، ارائه شده‌اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An Investigation into the Attributes and Criteria of Spiritual Rewards in Organization from Islamic View

نویسندگان [English]

  • Negin Sangari 1
  • MohammadMahdi Tanaomi 2
  • Mojtaba Amiri 2
1 AlzahraU, Faculty
2 ut
چکیده [English]

 
Nowadays in the very competitive market, the organizations need to maintain the expert manpower much more than before and so offering the rewards is a strategy to achieve that, because the employees as the knowledge sources and valuable capitals, in terms of today's rapid changes, are the most important competitive advantage for the organizations. So, it should be considered both the material needs and immaterial needs. The Holy Koran first depicts a clean life and then shows us how to reach it using different ways for creating the motivation in humans. Encouraging by offering the rewards is one of the most important ways for creating the motivation in humans to reach the clean life and favorable goal. In this research some definitions of spiritual and intangible are given through studying of theoretical background. But because the related researches have been done in accordance with western literature, this study also investigates the attributes and criteria of spiritual rewards from Islamic view. Thus, the qualitative content analysis has been conducted on all Ayats of the Holy Koran based on the book Tafsir Nemouneh by Ayatollah Makarem Shirazi et al. and the letters, lectures and sayings of the book Nahjol Balagheh translated by Feizol Islam. As a result, two main attributes of worldly and hereafter spiritual rewards are determined and some criteria are presented to evaluate the organizations. In the end, there are some solutions to implement the spiritual rewards in the organizations like education and to conduct and appreciate the employees by applying the effective role of motivation in the growth and excellence of them in connection with the Islamic teachings.

کلیدواژه‌ها [English]

  • worldly spiritual rewards
  • hereafter spiritual rewards

مراجع

قرآن کریم.
سیدرضی، نهج‌البلاغه (1379)، ترجمه علی‌نقی فیض‌الاسلام، تهران: فقه.
نهج‌الفصاحه (1386)، فرهنگ سخنان رسول خدا(ص)، حامد رحمت کاشانی، تهران: پیام حق.
اخلاقی، عبدالرحیم (1390)، «نگاهی به روش تشویق در ایجاد انگیزه از دیدگاه قرآن»، اسلام و پژوهش‌های مدیریت، ش1، ص127-152.
حرّ عاملی (1372)، وسائل الشیعه، قم: مؤسسه اهل‌بیت(ع).
دانایی‌فرد، حسن؛ سیدمهدی الوانی و عادل آذر (1386)، روش‌شناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع، نشر صفار.
رحیم‌دل، طاهره (1382)، «بررسی اثرات انگیزشی پرداخت پاداش در عملکرد کارکنان وزارت علوم»، تحقیقات و فنّاوری، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
رودگر، محمدجواد (1388)، سیر و سلوک در قرآن، مرکز پژوهش‌های اسلامی.
سعادت، اسفندیار (1378)، مدیریت منابع انسانی، تهران: سمت.
سقای بی‌ریا، محمدناصر (1387)، «نقش معنویت در زندگی و میدان رزم»، حصون، ش23، ص16-42.
علاّمه مجلسی ( ۱۳۷۸)، بحارالانوار، تهران: عطارد.
کاشانیها، کبری (1375)، «پاداش و مجازات از دیدگاه قرآن کریم»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی.
محمدی ری‌شهری، محمد (1378)، میزان الحکم، ترجمه حمیدرضا شیخی، شهرری: مؤسسه فرهنگی دارالحدیث.
مطهری، مرتضی (1351)، فلسفه اخلاق، مجموعه سخنرانی‌ها.
مطهری، مرتضی (1378)، تعلیم و تربیت در اسلام، تهران: صدرا.
مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه (1388)، کتابخانه دیجیتال مؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل‌البیت(ع).
نصر، سیدحسین (1387)، «اخلاق کار اسلامی»، ترجمه سیداحمد محمد موثقی، کار و جامعه، ش31، ص15-22.
Ali, A. (2001), "Scaling an Islamic Work Ethic", Journal of Social Psycology, vol.5, no.128, pp.575-583.
Ali, Abbas J. & Ali A. AL-Kazemi (2007), "Islamic Work Ethic in Kuwait",Cross Cultural Management an International Journal, vol.14, no.2, pp.93-104.
Armstrong, Michael (2010), Armstrong`s Handbook of Reward Management: Improving Performance Through Reward, 3rd ed, UK: Koganpage.
Chen, T. Y. & P. L. Chang & C. W. Yeh (2003), "The Study of Career Needs, Career Development Programmes and Job Satisfaction Levels of R & D Personnel: The Case of Taiwan", International Journal of Human Resource Management, 14(6):1001-1026.
Dessler, G. (2005), A Framework for Human Resource Management, Fourth ed.
Kantor, R. & T. Kao (2004), "Total Rewards; Clarity from Confusion and Chaos", World at work Journal, Third Quarter, pp.7-15.
Kochanski, J. & G. Ledford (2001), "How to Keep Me: Retaining Technical Professionals, Research Technology Management, 44(3):31-38.
Milkovich & Newman (2005), Compensation, Eighth ed.
Miller MJ; DJ Woehr & N. Monography Hudspeth (2002), "The Meaning and Measurement of Work Ethic: Construction and Initial Validation of a Multidimensional Inventory", Journal of Vocational Behavior, no.60, pp.451-489.
Morris, T. (1997), If Aristotle Ran Central Motors, Henry Holt and Copmany, New York: Ny.
O'Neal, S. (1998), "The Phenomenon of Total Rewards", ACA Journal, 7(3):8-14.
Ravari, A.; SH. Bazargan; A. Ebadi & T. Mirzaei (2012), "Work Values and Job Satisfaction: A Qualitative Study of Iranian Nurses", Nurs Ethics Published Online, vol.1, no.1, pp.1-11.
Tietjen MA & RM Myers (1998), "Motivation and Job Satisfaction", Manage Deices, no.36, pp.226-231.
Towers Perrin (2007), Adapting Total Rewards to Support an Changing Business Strategy, New York: Towers Perrin.
Watson Wyatt (2006), Strategies Reward and Pay Practices, New York: Watson Wyatt.
Worldat Work (2000), "Total Rewards: From Strategy to Implementation", World at Work Journal, AZ: Scottsdale.
Yousef Darwish A. (2001), "Islamic Work Ethic-A Moderator between Organizational Commitment and Job Satisfaction in a Cross-Cultural Context", Personnel Review, vol.30, no.2, pp.152-169.
Zinbarg ED (2005), Faith, Morals, and Money: What the World Religions Tell Us about Ethics in the Marketplace, New York, NY: Continuum.
Zingheim, PK & JE Schuster (2000), Pay People Right! Breaktrough Strategies to Creat Great Companies, San Fransisco: Jossey-Bass.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار