بررسی تأثیر باورهای دینی بر عملکرد پایدار کسب‌وکار با نقش واسطه‎ای نظام آراستگی (مورد مطالعه: شرکت‎های شهرک‎های صنعتی استان فارس)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مدیریت، مؤسسه آموزش عالی آپادانا، شیراز، ایران (نویسنده مسئول)

2 دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت کسب‌وکار، گروه مدیریت، مؤسسه آموزش عالی آپادانا، شیراز، ایران.

3 استادیار گروه مدیریت، مؤسسه آموزش عالی آپادانا، شیراز، ایران.

چکیده

امروزه صاحب‌نظران معتقدند صنایع مختلف برای مصون ماندن از امواج سهمگین تغییرات محیطی و نیز سازگاری با الزامات رقابتی، چاره‎ای جز بهبود عملکرد کسب‌وکار و کسب مزیت رقابتی پایدار ندارند. تحقیقات نشان داده یکی از شیوه‎های نوین مدیریتی که تأثیر بسزایی بر عملکرد پایدار کسب‌وکار دارد، نظام آراستگی (فایو اس) است که اتلاف را در محیط کار کاهش می‎دهد و از این طریق، موجب ایجاد محل کار بهتر، ارتباطات بهتر و آراستگی عمومی در سازمان می‎شود. برای دستیابی به این مهم، لازم است شیوه‎های نوین مدیریتی از جمله نظام آراستگی، ‎بومی‌سازی‌شده و از پتانسیل‎های فرهنگی جوامع برای حصول نتایج بهتر بهره گرفته شود. نتایج پژوهش‎های متعددی نشان داده‎اند افرادی که وفادار به آئین، رسوم و عقاید مذهبی مانده‎اند، تمایل به اجتماعی بودن، خودکنترلی، مسئولیت‌پذیری و عطوفت دارند. در فرهنگ دینی نیز، آموزه‎هایی وجود دارد که نظام آراستگی با آن عناصر، سازگار است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی است و به بررسی تأثیر باورهای دینی بر عملکرد پایدار کسب‌وکار در شرکت‎های واقع در شهرک‎های صنعتی استان فارس با نقش واسطه‎ای نظام آراستگی، می‎پردازد. همچنین از نظر جمع‎آوری داده‎ها، میدانی، از حیث روش انجام، در زمرۀ پژوهش‎های توصیفی و از نظر زمانی جزو پژوهش‎های مقطعی می‎باشد. جامعه‎ آماری پژوهش، مدیران صنایع فعال در شهرک‎های صنعتی واقع در استان فارس به تعداد 1273 نفر می‎باشد که از این میان، 297 نفر با روش نمونه‎گیری تصادفی طبقه‎ای به‌عنوان نمونه در نظر گرفته شد. جهت جمع‎آوری اطلاعات، از پرسش‌نامه‎ استاندارد استفاده شد. پایایی پرسش‌نامه‎ با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ بررسی و تأیید گردید. تجزیه و تحلیل داده‎ها، با استفاده از نرم‎افزار SPSS‎ برای آمار استنباطی و LISREL 8.8 برای برازش مسیر انجام شد. نتایج آزمون فرضیه‎ها نشان داد که رابطه معناداری بین باور دینی و ابعاد نظام آراستگی و همچنین بین ابعاد نظام آراستگی و عملکرد پایدار کسب‌وکار، وجود داشت. ارتباط بین باور دینی و عملکرد پایدار کسب‌وکار نیز مورد تأیید قرار گرفت. نتایج نشان می‎دهد که نظام آراستگی، نقش واسطه‎گری را در روابط عملکرد پایدار کسب‌وکار و باور دینی ایفا می‎کند. براساس نتایج پژوهش توجه به آموزه‎های دینی و فرهنگ کارکنان، در پذیرش و اجرای نظام آراستگی و دستیابی به عملکرد پایدار شرکت‎ها مؤثر است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Impact of Religious Beliefs on the Sustainable Business Performance with the Mediating Role of 5S; a case study of companies in industrial towns in Fars province

نویسندگان [English]

  • Ardalan Feili 1
  • Mahin Taghi Mollaei 2
  • Abbas Sabet 3
1 Instructor of Management Department, Apadana Higher Education Institute, Shiraz, Iran
2 (corresponding author), Assistant professor, Apadana Institute, Shiraz, Iran,
3 Assistant Professor of Management Department, Apadana Higher Education Institute, Shiraz, Iran.
چکیده [English]

Different industries have no choice but to improve business performance and gain a sustainable competitive advantage in order to be safe from the violent waves of environmental change and to adapt to competitive requirements. One of the new management methods that has a significant impact on the sustainable performance of the business is the 5S, which reduces waste in the workplace, thereby creating a better workplace, better communication and general cleanliness in the organization. Therefore, new management practices such as grooming should be localized, and the cultural potentials of communities should be used to achieve better results. People who remain faithful to their religion and beliefs tend to be social, self-controlled, responsible, and compassionate. In religious culture, too, there are teachings to which the system of adornment is compatible. The present study is applied in terms of purpose and examines the effect of religious beliefs on the sustainable performance of business in companies located in industrial towns of Fars province with the mediating role of the 5S. In terms of data collection, field, in terms of method, is descriptive research and in terms of time is cross-sectional research. The statistical population of the study is 1273 industrial managers in industrial towns of Fars province, of which 297 people were selected by stratified random sampling. Data analysis was performed using SPSS software and LISREL (8.8.). According to the research results, paying attention to the religious teachings and culture of the employees is effective in accepting and implementing the grooming system and achieving sustainable performance of companies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Religious Belief
  • Stability
  • Sustainable Performance
  • Five S

مراجع

  1. * قرآن کریم.

    * نهج‎البلاغه.

    1. آمِدی، عبدالواحدبن‌محمد (1395)، غررالحکم: کلمات قصار امیرالمومنینj، مترجم: محمدعلی انصاری، ناشر: امام عصرf.
    2. ابزری، مهدی؛ بهرام رنجبریان؛ سعید فتحی و حسن قربانی (1388)، «تأثیر بازاریابی داخلی بر بازارگرایی و عملکرد سازمانی در صنعت هتلداری»، چشم‎انداز مدیریت، (31)، ص25−
    3. احمدی، نعمت‎اله (شهریور 1395)، «چارچوبی برای ارزیابی عملکرد پایدار سازمان در صنعت سیمان»، پایان‎نامه کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی گرایش تولید و عملیات، دانشگاه بین‎المللی امام خمینیe.
    4. اسکندری، یاسر (شهریور 1394)، «بررسی تأثیر تعهد زیست‎محیطی بر عملکرد پایدار شرکت با نقش تعدیل‎کنندگی آموزش کارکنان در شرکت‌های پتروشیمی ماهشهر»، پایان‎نامه کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی−مالی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
    5. افرازه، عباس؛ ساویز محمدنبی و سینا محمدنبی (1389)، «الگوی سنجش و ارتقای درجه پایداری سازمانی با رویکرد مدیریت دانش»، فصلنامه مطالعات مدیریت بهبود و تحول، زمستان 88 و بهار 89، 20 (61)، ص37−
    6. باقری خلیلی، علی‎اکبر (1389)، «بررسی ابعاد دینداری حافظ شیرازی براساس الگوی گلاک و استارک مبنی بر دین، پدیده‎ای چند بُعدی»، جستارهای نوین ادبی، 42 (4)، ص27−
    7. باقری‎زاده، سیدمحمد (1381)، «گمبا کایزن»، نشریه تدبیر، ش122.
    8. بحرانی، کمال الدین میثم بن علی بن میثم (1375)، شرح نهج‌البلاغه ابن میثم، ترجمه: محمدصادق عارف، ج5، مشهد: نشر بنیاد پژوهش‌های اسلامی.
    9. برقى، احمد بن محمد (1371 ق). المحاسن‌، محقق/ مصحح: جلال الدین‌ محدث، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
    10. پاینده، ابوالقاسم (1382)، نهج‎الفصاحه، تهران: نشر دنیای دانش.
    11. ثابت، عباس؛ فیلی، اردلان و پویا، امیرارسلان مجیدی (1396)، «ارائه مدل پیش‌بین رعایت اخلاق پژوهش در بین دانشجویان»، اخلاق در علوم و فناوری، س12، ش4، ص1−
    12. جوادى آملى، عبداله (1380)، انتظار بشر از دین، قم: انتشارات اسراء.
    13. جوادى آملى، عبداله (1391)، مفاتیح الحیاه، قم: انتشارات اسراء.
    14. حساس‎یگانه، یحیی؛ جعفر باباجانی؛ محمدتقی تقوی‎فرد و آرش آرین‎پور (1397)، «مدل عملکرد پایدار کسب‌وکار در ایران»، فصلنامه علمی پژوهشی دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 7 (27)، ص181−
    15. حق‎پناه، رضا (مهر و آبان 1380)، «عدالت اجتماعی در قرآن»، مجله پژوهش‎های اجتماعی اسلامی، ش30، ص63−
    16. حقّی بروسوی، اسماعیل (1421ق)، تفسیر روح البیان، تصحیح احمد عزّ و عنایه، بیروت: دار إحیاء التّراث العربی.
    17. حقیقی محمد؛ ابراهیم قارلقی، سمانه میراسدی و فاطمه نیک‎بخت (1389)، «بررسی رابطه میان ویژگی‎های بیانیه مأموریت سازمان و عملکرد سازمانی (مورد مطالعه در شرکت‎های فعال صنایع غذایی تهران)»، پژوهش‌نامه مدیریت تحول (پژوهش‌نامه مدیریت)، 2(4)، ص166−
    18. حکیمی، محمدرضا؛ محمد حکیمی و علی حکیمی (1380)، الحیات، ترجمۀ احمد آرام، ج1، چ4، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
    19. خاکی، غلامرضا (1388)، روش تحقیق با رویکردی به پایان‎نامه‎نویسی، چ5، تهران: نشر بازتاب.
    20. دشتی، محمد (مترجم) (1389)، نهج‎البلاغه، قم: انتشارات قیام.
    21. دلاور، علی (1386)، روش‎های تحقیق در روان‎شناسی و علوم تربیتی، چ1، تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
    22. دورکیم، امیل (1383)، صور بنیانی حیات دینی، مترجم: باقر پرهام، تهران: نشر مرکز.
    23. دهداری، شهرام (1395)، «تبیین تاثیر نظام آراستگی بر اثربخشی و کارایی کارکنان شرکت توزیع دارو پخش شیراز»، پایان‎نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی ‎واحد مرودشت، نیمسال اول 95−
    24. رحمان‌سرشت، حسین؛ محمود رفیعی و مرتضی کوشا (اردیبهشت 1388)، «مسئولیت اجتماعی؛ اخلاقیات فراسازمانی»، ماهنامه تدبیر، دوره 19، ش204، ص22−
    25. رضائی، روح‎اله و لیلا صفا (1395)، «بررسی موانع توسعه بنگاه‎های کوچک و متوسط اقتصادی زودبازده و کارآفرین کشاورزی در استان زنجان»، فصلنامه تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره 2−47، ش1، ص67−
    26. رفیعا، مریم و نفیسه ساطع (پاییز1394)، «تأثیر باور دینی در نحوه برخورد با محیط زیست»، فصلنامه انسان و محیط زیست، ش34، ص89−
    27. زره‎پوش، اصغر؛ محمدباقر کجباف، لیلا حشمتی‎فر، امیرحسین صادقی حسنیجه و حامد امیدی (1393)، «بررسی جهت‎گیری مذهبی/اسلامی و ویژگی‎های شخصیتی دانشجویان براساس پنج عامل شخصیت (NEO)»، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، 19(۲)، ص۶۸−۷۶.
    28. سپه‎پناه، مرجان و رضا موحدی (بهار 1394)، «کارآفرینی پایدار رویکردی نو در کشاورزی»، فصلنامه کارآفرینی در کشاورزی، دوره 2، ش1، ص19−
    29. سراج‎زاده، حسین (1384)، چالش‎های دین و مدرنیته، چ2، تهران: طرح نو.
    30. سرمد، زهره؛ عباس بازرگان‎هرندی و الهه حجازی (1387)، روش‎های تحقیق در علوم رفتاری، چ16، تهران: انتشارات آگاه.
    31. شرفی، لیلا؛ روح الله رضائی، علی‎اصغر میرک‎زاده و اسماعیل کرمی دهکردی (1396)، «بررسی الگوهای سنجش سطح پایداری کسب‎ و‎ کارهای کوچک و متوسط کشاورزی»، نشریه کارآفرینی در کشاورزی، 4(4)، ص1−‎
    32. شیری، ابراهیم و اسداله خدیوی (1395)، «تعیین تأثیر اجرای نظام آراستگی بر بهره‎وری کارکنان شرکت توزیع نیروی برق تبریز»، سی و یکمین کنفرانس بین‎المللی برق، 3 تا 5 آبان‎ماه 1395، تهران.
    33. عجمی، سیما و فریده موحدی (1391)، «نظام آراستگی در بهداشت و درمان: دیدگاه اسلام»، مدیریت اطلاعات سلامت، 9 (6)، ص929−
    34. کاشانی، مجتبی (1382)، نقش دل در مدیریت، چاپ اول، تهران: سازمان مدیریت صنعتی.
    35. گلدین، یان و وینترز، ال. آلن (1379)، اقتصاد توسعه پایدار، مترجمان: غلام‎رضا آزاد (ارمکی) و عبدالرضا رکن‎الدین افتخاری، چ1، ناشر: شرکت چاپ و نشر بازرگانی.
    36. لایقی، غلامرضا (1394)، ترجمه شرح نهج‌البلاغه ابن ابی‌الحدید معتزلی (586−656ق)، ج20، ناشر: کتاب نیستان.
    37. مایلز، توماس ریچارد (1384). تجربۀ دینی، مترجم: جابر اکبری، چاپ دوم، تهران: دفتر پژوهش و نشر سهروردی.
    38. مصباح یزدی، محمدتقی (1381)، پیش‌نیازهای مدیریت اسلامی، قم: مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینىe.
    39. مصباح یزدی، محمدتقی (1389)، معارف قرآن، جهان‌شناسی، قم: دانشگاه فرهنگ و معارف اسلامی.
    40. مطهری، مرتضی (1354)، سیری در نهج‌البلاغه، چ2، قم: مرکز مطبوعاتی دارالتبلیغ اسلامی.
    41. مطهری، مرتضی (1375)، مقدمه‌ای بر جهان‌بینی الهی، انسان و ایمان، تهران: صدرا.
    42. مطهری، مرتضی (1383)، امدادهای غیبی در زندگی بشر، تهران: صدرا.
    43. مطهری، مرتضی (1385)، بیست گفتار، تهران: صدرا.
    44. نوری‎نیا، رضا (1386)، «بازارگرایی؛ قلب بازاریابی»، ماهنامه تدبیر، 18 (181)، ص32−
    45. یوسفی شیخ رباط، محمدرضا و مهناز زندیه (پاییز 1395)، «بررسی عملکرد اقتصاد ایران از دید عدالت (با پافشاری بر رویکرد امام علیj در عهدنامه مالک اشتر)»، فصلنامه علمی−پژوهشی اقتصاد اسلامی، دوره 16، ش63، ص39−
    46. Aburounia, H., & Sexton, M. (2006), Islam and sustainable development. Research Institute for Built and Human Environment, University of Salford. Retrieved from http://drhamida. com/hameda/uploads/29fe0106-e233-d49f. pdf.
    47. Ahlstrom, J. (2007), Using the 5S lean tool for health care. Health Care. (www. wipfli. com/Wipfli/Impact_Magazine/Industry_Archive/Health_Care/General/200703HCA_5S_ Lean_Tool_for_Health+ Care. htm).
    48. Bayzaee, M. (2012), Acquaintance with adornment system. Electronic Reference of Management Sciences [Online].
    49. Brockett, A., & Rezaee, Z. (2012), Corporate sustainability: Integrating performance and reporting ( 630): John Wiley & Sons.
    50. Brundtland, G. H. (1987), Our common future—Call for action. Environmental Conservation, 14(4. 291-294).
    51. Cohen, B., & Munoz, P. (2016), Sharing cities and sustainable consumption and production: towards an integrated framework. Journal of cleaner production, 134, 87-97.
    52. Committee for Economic Development. (1971), Social responsibilities of business corporations: The Committee.
    53. Chardine-Baumann, E., & Botta-Genoulaz, V. (2014), A framework for sustainable performance assessment of supply chain management practices. Computers & Industrial Engineering, 76, 138-147.
    54. Drucker, P. (2002), Managing in the Next Society. NY: Truman Talley Books/St. Martin’s Press.
    55. Fernando, Y., Jabbour, C. J. C., & Wah, -X. (2019), Pursuing green growth in technology firms through the connections between environmental innovation and sustainable business performance: does service capability matter? Resources, Conservation and Recycling, 141, 8-20.
    56. Glock, C. Y., & Stark, R. (1965), Religion and society in tension: Chicago: Rand McNally.
    57. Heidari, R., & EnayatiNowinfar, A. (2011), An Investigation into the Relationship between Religions Attitude and Happiness among the Students of TarbiatModarres University Professor Training University. Psychology & Religion (Ravanshenasiva Din), 3(4), 62-72.
    58. Izzi Deen, M. Y. (1990), Islamic environmental ethics, law, and society. Ethics of environment and development: Global challenge, international response, 189-198.
    59. Jain, A., Jain, P. K., & Rezaee, Z. (2016), Value-relevance of corporate social responsibility: Evidence from short selling. Journal of Management Accounting Research, 28(2), 29-52.
    60. Kiron, D., Kruschwitz, N., Haanaes, K., Reeves, M., Fuisz-Kehrbach, -K., & Kell, G. (2015), Joining forces: Collaboration and leadership for sustainability. MIT Sloan Management Review, 56(3), 1-31.
    61. Kline, R. B. (1989), Is the Fourth Edition Stanford-Binet a four-factor test? Confirmatory factor analyses of alternative models for ages 2 through Journal of Psychoeducational Assessment, 7(1), 4-13.
    62. Kline, R. B. (2011), Principles and practice of structural equation modeling (3. Baskı). New York, NY: Guilford.
    63. Korkut, D. S., Cakicier, N., Erdinler, E. S., Ulay, G., & Dogan, A. M. (2009), 5S activities and its application at a sample company. African Journal of Biotechnology, 8(8).
    64. Kuhlman, T., & Farrington, J. (2010), What is sustainability? Sustainability, 2(11), 3436-3448.
    65. Kumar, K., & Kumar, S. (2012), Steps for implementation of 5S. International Journal of Management, IT and Engineering, 2(6), 402-416.
    66. Kumar, S., & Harms, R. (2004), Improving business processes for increased operational efficiency: a case study. Journal of Manufacturing Technology Management, 15(7), 662-674.
    67. Meadows, D. H., Meadows, D. H., Randers, J., & Behrens III, W. W. (1972), The limits to growth: a report to the club of Rome (1972), Google Scholar, 91.
    68. Muhamad, M. R., Ebrahim, Z., & Hami, N. (2014), The influence of innovation performance towards manufacturing sustainability performance. Paper presented at the the proceeding of 2014 International Conference on Industrial Engineering and Operations Management.
    69. Ng, A. C., & Rezaee, Z. (2015), Business sustainability performance and cost of equity capital. Journal of Corporate Finance, 34, 128-149.
    70. Patel, V. C., & Thakkar, H. (2014), Review on implementation of 5S in various organization. International Journal of Engineering Research and Applications, 4(3), 774-779.
    71. Pava, M. L. (2007), A response to “getting to the bottom of ‘triple bottom line’”. Business Ethics Quarterly, 17(1), 105-110.
    72. Poesche, J. (2002), Agile manufacturing strategy and business ethics. Journal of Business Ethics, 38(4), 307-326.
    73. Randhawa, J. S., & Ahuja, I. S. (2017a). 5S–a quality improvement tool for sustainable performance: literature review and directions. International Journal of Quality & Reliability Management, 34(3), 334-361.
    74. Randhawa, J. S., & Ahuja, I. S. (2017b), Evaluating impact of 5S implementation on business performance. International Journal of Productivity and Performance Management, 66(7), 948-978.
    75. Rezaee, Z. (2016), Business sustainability research: A theoretical and integrated perspective. Journal of Accounting Literature, 36, 48-64.
    76. Rojasra, P., & Qureshi, M. (2013), Performance improvement through 5S in small scale industry: a case study. International Journal of Modern Engineering Research (IJMER), 3(3), 1654-1660.
    77. Sezen, B., & Cankaya, S. Y. (2013), Effects of green manufacturing and eco-innovation on sustainability performance. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 99, 154-163.
    78. Sorooshian, S., Salimi, M., Bavani, S., & Aminattaheri, H. (2012), Case report: Experience of 5S implementation. Journal of Applied Sciences Research, 8(7), 3855-3859.
    79. Stanciu, -C., Constandache, M., & Condrea, E. (2014) Concerns about the sustainable performance of firm in the context of quality management systems implementation. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 131, 340-344.
    80. Székely, F., & Knirsch, M. (2005), Responsible leadership and corporate social responsibility: Metrics for sustainable performance. European Management Journal, 23(6), 628-647.
    81. Veres, C., Marian, L., Moica, S., & Al-Akel, K. (2018), Case study concerning 5S method impact in an automotive company. Procedia Manufacturing, 22, 900-9.05.
    82. Wilson, L. (2009), How to implement lean manufacturing: McGraw Hill professional.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار