ارائه الگویی جهت فهم مدیریت اسلامی از رهگذر همکاری حوزه و دانشگاه در چارچوب رویکرد تقسیم کار

نوع مقاله : علمی-تخصصی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی موسسه آموزش عالی طلوع مهر

2 عضو هیات علمی دانشگاه عالی دفاع ملی

چکیده

دیدگاه‎ها و رویکردهای مختلفی در پاسخ به این سؤال که مدیریت اسلامی چیست؟ و چگونه قابل تحقق است؟ ارائه شده است. در این مقاله الگویی جهت فهم مدیریت اسلامی از رهگذر تبیین چگونگی همکاری حوزه و دانشگاه به‌عنوان دو نهاد متولی دین (اسلامی) و علم (مدیریت) ارائه شده است. بدین منظور براساس رویکرد تقسیم کار مدل مفهومی اولیه‎ای طراحی شده و سپس در قالب مصاحبه‎های عمیق با 30 تن از خبرگان این حوزه اعتبارسنجی شده است. محتوای مصاحبه‎ها از طریق روش تحلیل محتوا و تکنیک خوشه‌بندی تحلیل و طبقه‌بندی شد. نظرات اساتید در قالب 41 مفهوم پایه، 15مفهوم محوری و 3 مفهوم اصلی دسته‌بندی شده و مدل اولیه براساس آنها بازطراحی گردید. در این مدل، الگوی پیشنهادی همکاری حوزه و دانشگاه بدین‌صورت است که در مواجهه با مسائل و موضوعات نیازمند پاسخ به دو سؤال دانستن (چیستی حکم) و توانستن (چگونکی پیاده نمودن حکم) هستیم و حوزه و دانشگاه در هر دو محور حضور فعال دارند. خروجی چنین همکاری منجر به تولید علم مدیریت اسلامی می‌شود که در مواجهه با مسائل و موضوعات، چهار نوع یافته علمی به دست می‌دهد: 1. تبیین آموزه‎های دینی به‌عنوان راه‌حل مواجهه با مسائل؛ 2. پیشنهادات علم مدیریت در موضوع‌شناسی و تببین ابعاد تخصصی موضوع؛ 3. راهکارهای علم مدیریت در ارائه شیوه‎های توانستن اجرای آموزه‌ها و 4. تبیین خطوط قرمز دین یا ارائه توصیه‌هایی در مقام اجرای راهکارهای ارائه‌شده توسط علم مدیریت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Provide a model for understanding Islamic management through the cooperation of the Howzeh and the University in the framework of the division of labor approach

نویسندگان [English]

  • mohammad hosein bagherifard 1
  • mohammad hasan Dehghan 2
1 Faculty member of Tolo Mehr Higher Education Institute
2 Faculty member of the Higher National Defense University
چکیده [English]

Different views and approaches have been presented in response to the question of what is Islamic management and how it can be achieved. In this article, a model for understanding Islamic management by explaining how the howzeh and the university cooperate as two institutions in charge of religion (Islamic) and science (management) is presented. under approach of division of labor, a conceptual model is designed and then validated in the form of in-depth interviews with 30 experts in this field. The content of the interviews was analyzed and classified through content analysis method and clustering technique. experts' opinions were categorized in the form of 41 basic concepts, 15 central concepts and 3 main concepts. Based on the points obtained in the interviews, the initial model was modified. In this model, the proposed model of cooperation between the Hawzah and the university is in the face of issues involves answering two questions: knowing (what is the solution) and being able (how to implement the solution). Hawzah and the university have an active role in both axes through 4 Method 1- The role of the Hawzah in explaining religious teachings as a solution of problems, 2- The role of the university in explaining the specialized dimensions of the issue to Find a solution, 3- The role of the university in providing Executive procedures and ways to be able to implement the solutions and 4- The role of the Hawzah Expressing red lines or making recommendations in implementing the solutions

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic management
  • howzeh and university
  • division of labor
  • science
  • religion

مراجع

  1. ابوالفضلی حسین (1384)، «وحدت از دیدگاه امام خمینىe؛ استراتژى یا تاکتیک»، مجله پگاه حوزه، شماره ۱۷۴.
  2. احمدی، اصغر و سیدعلیرضا افشانی (پاییز 1387)، «نگرش‌های حوزویان و دانشگاهیان نسبت به یکدیگر»، راهبرد فرهنگ، شماره 3.
  3. اعتمادی‌فرد، سیدمهدی و انیس صارمی (زمستان 1396)، «مطالعۀجامعه‌شناختی انگیزه‎های مهاجرت از دانشگاه به حوزۀ علمیه»، مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، دوره ششم، شماره 4.
  4. اعرافی، علیرضا (1387)، «وحدت آرمانی نخبگان؛ واکاوی وحدت حوزه و دانشگاه»، پگاه حوزه (ویژه حوزه‎های دینی)، شماره 50.
  5. افروغ عماد (1379)، «رویکرد به وحدت حوزه و دانشگاه»، بازتاب اندیشه، شماره 10.
  6. امیری علی‌نقی (زمستان 1386)، «رویکردهای مدیریت اسلامی: رویکرد تجربی»، نشریه روش‌شناسی علوم انسانی (حوزه و دانشگاه)، دوره 13، شماره 53، ص145−
  7. امیری، علی‌نقی (زمستان 1386)، «رویکردهای مدیریت اسلامی: رویکرد تجربی»، روش‌شناسی علوم انسانی (حوزه و دانشگاه)، دوره 13، شماره 53، ص145−
  8. آزاد ارمکی، تقی (1397)، «دانشگاه و چالش‎های جامعه ایرانی»، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
  9. بهارستان جلیل(1383)، «مطالعه تطبیقی مدیریت اسلامی و مدیریت رایج»، نشریه: مدرس علوم انسانی، شماره 36، ص1-36.
  10. جمعی از نویسندگان (1376)، گذشته‎، حال و آینده حوزه در نگاه رهبری، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
  11. جمعی از نویسندگان، بی‌نا (1375)، مجموعه مقالاتی پیرامون تأملی در نظام آموزشی حوزه، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
  12. جوادی آملی عبدالله (1381)، نسبت دین و دنیا: بررسی و نقد نظریه سکولاریسم، قم، مرکز نشر اسراء.
  13. چاوشی سیدکاظم (1388)، «بررسی رویکردهای نظری به مدیریت اسلامی»، پژوهش‌های میان‌رشته‌ای قرآن کریم، دوره 1، شماره 2، ص43−
  14. حاضری علی‌محمد (زمستان 1377)، «آرمان وحدت حوزه و دانشگاه آسیب‎ها و خطرات»، دانشگاه اسلامی، شماره 7.
  15. خامنه‌ای سید علی، بیانات و سخنرانی ها، مندرج در پایگاه اطلاع رسانی معظم له، https://farsi.khamenei.ir/
  16. دیوسالار، مجید (1387)، «وحدت آرمانی و عالمانه: پیرامون وحدت حوزه و دانشگاه و دیدگاه‎های مرتبط با آن»، پگاه حوزه، شماره 245.
  17. ساورسفلی، محمّدابراهیم (زمستان 1391)، «بایسته‎های حوزه و روحانیت از دیدگاه مقام معظم رهبری»، نشریه حبل المتین، شماره1.
  18. سید علیپور سید خلیل (1385)، «ﻧﻘﺶ ﺣﻮزﻩ و دﺍﻧﺸﮕﺎﻩ در رﺷﺪ و ﺗﻌﺎﻟﯽ ﻣﻌﻨﻮی ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍز دﯾﺪﮔﺎﻩ ﺍﻣﺎم ﺧﻤﯿﻨﯽ»، ﭘﻨﺠﻤﯿﻦ ﻫﻤﺎﯾﺶ ﺳﺮﺍﺳﺮی ﻋﻠﻮم ﺍﻧﺴﺎﻧﯽ و ﻫﻨﺮ.
  19. فتحی ابراهیم (1396)، بازخوانی منابع قدرت نرم مکتب اهل‌بیت علیهم السلام در ذخیره دانش نخبگان حوزه و دانشگاه، ، دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام، دانشکده فرهنگ، علوم اجتماعی و رفتاری، قم.
  20. فتحی ابراهیم (1396)، بازخوانی منابع قدرت نرم مکتب اهل‎بیتb در ذخیره دانش نخبگان حوزه و دانشگاه، دانشگاه باقرالعلومg، دانشکده فرهنگ، علوم اجتماعی و رفتاری، قم.
  21. فقیهی، ابوالحسن و محسن علیزاده (1384)، «روایی در تحقیق کیفی»، مدیریت فرهنگ سازمانی، سال سوم، شماره9.
  22. قاسمی‌زاد، علیرضا و محسن جوکار (1396)، «شناسایی مشکلات ارتباط حوزه و دانشگاه»، سومین همایش ملی پژوهش‎های نوین در حوزه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی ایران.
  23. قانع، امیررضا؛ الهه قانع، عبدالرضا اصغری (زمستان 1397)، «کندوکاوی در شاخصه‌های مدیریت اسلامی؛ با محوریت مدیریت علوی»، رهیافت فرهنگ دینی، دوره 1، شماره 4، ص35−
  24. کاظم‎زاده ‎هادی (1392)، «نقش حوزه علمیه اصفهان در تحول علوم در عصر صفوی»، دانشگاه معارف اسلامی قم، دانشکده تاریخ و تمدن اسلام، قم.
  25. کریمی، جابر؛ احمدرضا نصر اصفهانی و محمود حاجی‌احمدی (پاییز و زمستان 1384)، «بررسی و مقایسه نظام آموزشی حوزه و دانشگاه»، پژوهش‌نامه انقلاب اسلامی، شماره 11 و 12.
  26. کوشکی، محمدصادق و اسماعیل آجرلو (1392)، «تئوری وحدت حوزه و دانشگاه در انقلاب اسلامی و رهیافتی بر استعاره معناگرای قدرت در حقوق عمومی»، پژوهش‎های انقلاب اسلامی، تهران.
  27. کی بوک (1396)، «مسئولیت اجتماعی دانشگاه؛ رسالت دانشگاه در جهان پیچیدۀ امروز»، مترجم: آرمین امیر، علی پاپلی یزدی، مریم عالم‎زاده، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
  28. محمدرضایی محمد(1394)، پژوهشی در باب وحدت حوزه و دانشگاه، به سفارش دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، تهران.
  29. میرزامحمدی، محمدحسن و علی صحبت‌لو (پاییز 1386)، «تبیین اهداف مشترک حوزه و دانشگاه»، دانشگاه اسلامی، سال یازدهم، شماره 3، ص43-76.
  30. Elo Satu, Kyngäs Helvi,( 2008) the qualitative content analysis process, Published in Journal of advanced nursing, Volume62, Issue1.
  31. Shenton Andrew K. , (2004) Strategies for ensuring trustworthiness in qualitativeresearch projects, Northumbria University, Education for Information,22,63-75.
  32. Teddlie Charles , Tashakkori (2), SAGE Handbook of Mixed Methods in Social & Behavioral Research , Published in Social Science.
  33. White, Marilyn, Marsh, Emily,( 2006) Content Analysis: A Flexible Methodology, Published in Library Trends 55(1) · June 2006.
فصلنامه مطالعات دین، معنویت و مدیریت
دوره 8، 15-16
فروردین 1398
صفحه 153-174

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار