بررسی تأثیر دوگانه تعهد به ارزش‎های اسلامی و عناصر ارزیابی عملکرد بر اثربخشی فرایند ارزیابی عملکرد کارکنان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مدیریت و حسابداری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زنجان، زنجان. ایران

2 کارشناسی ارشد مدیریت منابع انسانی اسلامی. دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زنجان. زنجان، ایران

چکیده

ارزیابی عملکرد بخشی مهم از برنامه‎های مدیریت منابع انسانی است و برای مقاصد متعددی مورد استفاده قرار می‎گیرد. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر دوگانه تعهد به ارزش‎های اسلامی و عناصر فرایند ارزیابی عملکرد کارکنان بر اثربخشی فرایند آن انجام شده است. ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺣﺎﺿﺮ از ﻟﺤﺎظ ﻫﺪف، ﮐﺎرﺑﺮدی و از ﻟﺤﺎظ روش، از ﻧﻮع ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ (پیمایشی) می‎باشد. جامعه پژوهش شامل تمامی کارکنان ادارات کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی زنجان و خرم‎آباد بود که از بین آنها 182 نفر به سؤالات پاسخ دادند. جهت گردآوری داده‎ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد که روایی (با استفاده از روایی محتوا) و پایایی آن (با استفاده از آلفای کرونباخ) مورد تأیید قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد همبستگی معنی‎داری بین تمامی متغیرهای تحقیق وجود دارد. همچنین بیشترین ضریب همبستگی به ترتیب بین اثربخشی ارزیابی عملکرد و ارائه بازخورد مناسب (697/0)، تعهد به ارزش‎های اسلامی (694/0) و اهداف مشخص (683/0) وجود دارد. علاوه بر این، تعیین اهداف مشخص تأثیر معنی‎داری بر شاخص‎های مناسب ارزیابی عملکرد و اثربخشی ارزیابی عملکرد دارد. همچنین تأثیر شاخص‎های مناسب بر اجرای درست ارزیابی عملکرد و اثربخشی آن معنی‎دار می‎باشد. به علاوه، تأثیر ارائه بازخورد مناسب و تعهد به ارزش‎های اسلامی بر اثربخشی ارزیابی عملکرد معنی‎دار می‎باشد ولی تأثیر اجرای درست بر اثربخشی ارزیابی عملکرد مورد تأیید قرار نگرفت. تعهد به ارزش‎های اسلامی تأثیر معنی‎داری بر اجرای درست ارزیابی عملکرد دارد در حالیکه این متغیر نقش تعدیل‎گر را در رابطة بین اجرای درست ارزیابی عملکرد بر اثربخشی آن ایفا نمی‎کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Examination of the Dual Effect of Commitment to Islamic Values and Performance Appraisal Elements on Effectiveness of Employee’s Performance Appraisal Process

نویسندگان [English]

  • Omid Mahdieh 1
  • Ensieh Abdolahi Noorali 2
1 Department of Management and Accounting, Faculty of Humanities, University of Zanjan, Zanjan, Iran
2 M.A., Islamic Human Resource Management, Management and Accounting Dept., Faculty of Humanities, University of Zanjan, Zanjan, Iran.
چکیده [English]

Performance appraisal is an important division of human resource management programs. The aim of this research is to investigate the effect of performance appraisal process elements on its effectiveness in public organizations. The research method is applied in terms of purpose and descriptive (survey) in terms of method. The research population consisted of all employees in departments of cooperatives, work and social welfare at Lorestan and Zanjan provinces, which among them 182 people responded to the questionnaire. Content validity and reliability through using Cronbach's Alpha questionnaire was approved. Based on the findings, there is a significant relationship between all variables. The highest correlation coefficient was among performance appraisal effectiveness and providing proper feedback (0.697), commitment to Islamic values (0.694), and certain objectives (0.683) respectively. Results showed that setting certain objectives has a significant effect on proper appraisal measures and performance appraisal effectiveness. According to analysis, the effect of proper appraisal measures on implementing appraisal properly and performance appraisal effectiveness was positive and significant. In addition, providing feedback properly has a positive and significant effect on performance appraisal effectiveness, but the effect of performance appraisal implementation is not significant. Commitment to Islamic values has a significant effect to proper implementation, nonetheless it doesn’t moderate the relationship between proper implementation and performance appraisal effectiveness.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic values
  • Performance appraisal criteria
  • Feedback
  • Performance appraisal effectiveness

مراجع

  1. آهنچیان، محمد رضا (1389)، نظام ارزیابی عملکرد کارکنان دانشگاه از دیدگاه مدیران و کارکنان: الزامات تغییر، سطح رضایت، آسیب‎ها، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد.
  2. احمدی، اسماعیل (1394)، آسیب‎شناسی سیستم ارزیابی عملکرد کارکنان در پالایشگاه شهر آبادان. پایان‎نامه کارشناسی ارشد، رشته مدیریت بازرگانی، دانشگاه خلیج فارس.
  3. استوارت، گرگ ال.‎ و براون، کنت جی. (2008)، مدیریت منابع انسانی: پیوند استراتژی و عمل، ترجمه دکتر سید محمد اعرابی و دکتر مرجان فیاضی، چاپ هفتم، تهران: مهکامه، 1395.
  4. الوانی، سید مهدی (1387)، مدیریت عمومی، چاپ سی و دوم، تهران: نشر نی.
  5. اورعی یزدانی، بدرالدین (1382)، «مروری انتقادی بر ارزیابی عملکرد و نحوۀ اعمال آن در سازمان‌ها با تأملی بر برخی از سازمان‎های ایران»، کمال مدیریت، شماره 3 و 2، ص97−
  6. بالدوین، تیموتی تی.؛ بومر، ویلیام و روبین، رابرت اس. (2008)، توسعه مهارت‎های مدیران: مواردی که مدیران بزرگ می‎دانند و به آن عمل می‎کنند، ترجمه دکتر سید مهدی الوانی، عباس ابراهیمی و علی جمالی، چاپ دوازدهم، تهران: سمت، 1396.
  7. بزاز جزایری، سید احمد (1385)، ارزیابی عملکرد منابع انسانی: الگوی عملی پیاده‎سازی نظام ارزیابی عملکرد منابع انسانی در سازمان‎ها، تهران: آییژ.
  8. پویا، علیرضا و مرضیه نوروزی (1396)، «نوع شناسی شاخص های ارزیابی عملکرد منابع انسانی (مورد مطالعه: شرکت گاز استان فارس)»، مدیریت و منابع انسانی در صنعت نفت، سال ۸، شماره ۳۱، ص177−
  9. حسن‎پور، اکبر و هومان مهدوی (1397)، «راهکارهای ارتقای ابعاد اخلاقی در نظام ارزیابی عملکرد کارکنان»، فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، سال 13، شماره 3، ص108−
  10. حسینی، سید یعقوب؛ مانی آرمان و زهرا محمدی‎زاده (1397)، «شایستگی و ارتباط آن با عملکرد کارکنان»، مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، سال 27، شماره 88، ص25−
  11. درینی، ولی محمد؛ علی‎اکبر آقاجانی افروزی؛ محمد تابان و مرتضی محمدی صالح، (1394)، «مدل‎یابی عوامل داخلی مؤثر بر عملکرد شرکت‎های کوچک و متوسط»، فصلنامه مطالعات مدیریت صنعتی، سال 13، شماره 36، ص61−
  12. دعایی، حبیب اله (1374)، مدیریت منابع انسانی، تهران: دانشگاه فردوسی.
  13. دولان، شیمون ال. و شولر، رندال اس. (1375)، مدیریت امور کارکنان و منابع انسانی، ترجمه محمد علی طوسی و محمد صائبی، تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی.
  14. مهدیه، امید و رضا رزاقی گل افشانی (1395)، «بررسی رابطه بین راهبردهای ارزیابی عملکرد و تعهد سازمانی با تأکید بر نقش باور ارزیابان به ارزش‎های اسلامی در شرکت‎های خصوصی موفق استان زنجان»، رویکردهای پژوهشی در علوم اجتماعی، شماره 8، ص36−
  15. رضاییان، علی و اسداله گنجعلی (1390)، مدیریت عملکرد: چیستی، چرایی و چگونگی، تهران: دانشگاه امام صادقg.
  16. سلطانی، ایرج (1385)، «نقش کارکنان در اثربخشی نظام ارزیابی عملکرد»، مجله مدیریت، شماره 107−108، ص25−
  17. صفری، حسین؛ عالیه کاظمی و احمد مهرپور لایقی (1397)، «ارزیابی عملکرد مناطق عملیاتی شرکت انتقال گاز با استفاده از روش ترکیبی DEA−SWARA−WASPAS»، فصلنامه مطالعات مدیریت صنعتی، سال ۱۶، شماره ۴۹، ص139−
  18. صمدیان، منیر سادات؛ سیدکاظم چاوشی و حسین منتی (1396)، «شناسایی و تعیین الگوی بهینه ارزیابی عملکرد مراکز تحقیقاتی ناجا»، مدیریت منابع در نیروی انتظامی، سال ۵، شماره ۱، ص31−
  19. مجلسی، محمد باقر (1384)، بحارالانوار، ج70، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
  20. معصومی، جمال (1381)، بررسی روش‎های ارزیابی عملکرد از دیدگاه مدیران و کارکنان در شرکت سهامی آب منطقه‎ای استان آذربایجان غربی، پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته مدیریت توسعه منابع انسانی، مؤسسه تحقیقات و آموزش مدیریت.
  21. موسی‎خانی، مرتضی و حامد رحمانی (1389)، «ارائه مدلی برای ارزیابی عملکرد بیمارستان ها با استفاده از شاخص‎های BSC»، پنجمین کنفرانس بین المللی مدیریت استراتژیک، تهران: گروه ناب، ص1−
  22. مؤمنی، منصور؛ حسین صفری؛ محسن رستمی؛ امین مصطفایی و رضا سلیمانی دامنه (۱۳۹۶)، «طراحی یک مدل تحلیل پوششی داده‎های شبکه‎ای غیرشعاعی جهت ارزیابی عملکرد»، مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، سال 26، شماره 86، ص1−
  23. میرسپاسی، ناصر (1381)، مدیریت استراتژیک منابع انسانی و روابط کار، تهران: انتشارات میر.
  24. نجفی‎زاده، محمد محسن و سیدمحمد زاهدی (۱۳۹۵)، «آسیب‎شناسی نظام مدیریت عملکرد کارکنان در دانشگاه علوم‎ پزشکی قزوین با استفاده از مدل سه‎ شاخگی»، فصلنامه مدیریت تحول و توسعه، سال هشتم، شماره 25، ص59−
  25. سعادت، اسفندیار (1396)، مدیریت منابع انسانی، چاپ بیست و دوم، تهران: سمت.
  26. فضلی، صفر و عادل آذر (1381)، «طراحی مدل ریاضی ارزیابی عملکرد مدیر با استفاده از تحلیل پوششی داده‎ها»، مدرس علوم انسانی، دوره 6. شماره 3. ص99−
  27. گائینی، ابوالفضل و رضا نجاری (1395)، مدیریت منابع انسانی با رویکرد اسلامی، جلد دوم، چاپ دوم، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  28. Akpinar, A. T. and Tas Y. (2012), “Performance Evaluation in Hospitals: An Investigation on the Effects of the Performance Based Payment System in Research and Training Hospital of Kocaeli University”, European Journal of Economics, Finance and Administrative Sciences, 47, pp. 134-142.
  29. Harbi S.; Thursfield D, and Bright, D. (2017), “Culture, Wasta and perceptions of performance appraisal in Saudi Arabia”, The International Journal of Human Resource Management, 28 (19), pp. 2792-2810.
  30. Armstrong, Michael. (2006), Performance Management: Key Strategies and Practical Guidelines. London: Kogan Page, Limited.
  31. Dessler, Gary. (2017), Human Resource Management, 15th edition, Upper Saddle River, New Jersey: Pearson Education, Inc.
  32. Harris, M. M.; Ispas, D. and Schmit, G. F. (2008), “Inaccurate Performance Ratings Are a Reflection of Larger Organizational Issues”. Industrial and Organizational Psychology, 1 (2), pp. 190-193.
  33. Harris, M. M. (1994), “Rater motivation in the performance appraisal context: A theoretical framework”. Journal of Management, 20 (4), 737–756.
  34. Idowu, A. (2017), “Effectiveness of Performance Appraisal System and its Effect on Employee Motivation”, Nile Journal of Business and Economics, 3 (5), pp. 15-39.
  35. Kyeremeh, D. D. and Pimpong, M. (2018), “Performance Appraisal and Staff Commitment in Higher Education”, Asian Research Journal of Arts & Social Sciences, 7 (2), pp. 1-14.
  36. Lee, M. and Son, B. (1998), “The effects of appraisal review content on employees’ reactions and performance”, The International Journal of Human Resource Management, 9 (1), pp. 203-214.
  37. Longenecker, C. O.; Fink, L. S. and Caldwell, Sh. (2014), “Current US trends in formal performance appraisal: practices and opportunities – Part one", Industrial and Commercial Training, 46 (6), pp. 321 – 326.
  38. Mwema, N. W. & Gachunga, H. G. (2014), “The influence of performance appraisal on employee productivity in organizations: A case study of selected WHO offices in East Africa”, International Journal of Social Sciences and Entrepreneurship, 1 (11), pp. 324-337.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار