امکان سنجی استقرار مدیریت اسلامی در سازمان های دولتی استان فارس

نوع مقاله : علمی-تخصصی

نویسندگان

1 دانشگاه شیراز

2 دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

چکیده

هدف پژوهش، امکان‎سنجی استقرار مدیریت اسلامی در سازمان‎های دولتی استان فارس می‎باشد. جامعه آماری پژوهش شامل 240 نفر از مدیران و رؤسای سازمان‎های دولتی و وابسته به دولت و همچنین معاونان  آنان بود. با استفاده از روش نمونه‎گیری تصادفی طبقه‎ای، تعداد 171 نفر مدیر و معاون سازمان‎های مختلف به‎عنوان نمونه انتخابشدند. ابزار پژوهش شامل مقیاس مدیریت اسلامی ترک‎زاده (1388) مبتنی بر 34 سؤال در 3 بعد مفهومی، ساختاری و عملکردی بود. داده‎ها با استفاده از نرم‎افزار آماریSPSS24  و آزمون‎های آماری t تک متغیره، تحلیل واریانس درون‎گروهی، تعقیب بنفرونی و شفه تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که زمینه‎های مفهومی استقرار مدیریت اسلامی در سازمان‎های دولتی از سطح کفایت مطلوب بالاتر و دو زمینه ساختاری و عملکردی استقرار مدیریت اسلامی در سطح حداقل کفایت قابل پذیرش بود. تفاوت معناداری بین زمینه‎های سه‎گانه مدیریت اسلامی (زمینه مفهومی، ساختاری و عملکردی) وجود دارد. تفاوت معناداری بین ارزیابی امکان استقرار مدیریت اسلامی در زمینه مفهومی از دیدگاه مدیران دارای تحصیلات مختلف در سطح (002/0) وجود دارد؛ اما تفاوت معناداری بین امکان استقرار مدیریت اسلامی در زمینه‎های ساختاری و عملکردی از دیدگاه آنان وجود ندارد. همچنین تفاوت معناداری بین ارزیابی امکان استقرار مدیریت اسلامی در زمینه‎های سه‎گانه از دیدگاه مدیران با سوابق مختلف وجود ندارد. با توجه به نتایج بسترسازی برای تغییر تدریجی به سمت الگوی مدیریت اسلامی در عرصه‎های سازمانی و مدیریتی کشور و مفهوم‎سازی مشترک درباره مدیریت اسلامی و فرهنگ سازمانی آن پیشنهاد می‎گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Feasibility of Islamic Management Establishment in Public Organizations of Fars Province of Iran

نویسندگان [English]

  • Ja'afar Torkzadeh 1
  • Gholamreza Gholami 2
  • Somayeh MEZGINEJAD 2
1 Associate proferssor, Department of Educational Administration and Planning, Faculty of Education and Psychology, Shiraz University
2 M.A. of Educational management, Department of Educational Administration and Planning, Faculty of Education and Psychology, Shiraz University
چکیده [English]

The main purpose of this research was to study the feasibility of Islamic management establishment in public organizations of Fars Province.The statistical population of this study included 240 managers and leaders of public organizations or affiliated with the state, as well as their deputies. 171 managers and deputies of different organizations were selected by stratified random sampling method. The research the instrument included Torkzadeh Islamic Management Scale 2009 based on 34 questions in 3 dimensions: conceptual, structural, and functional. Data were analyzed using SPSS24 statistical software and t-single-variable t-test, intragroup variance analysis, Benfroni tracking, and healing. The results showed that: conceptual aspects of Islamic management establishment in public organizations of Fars Province are desirable but structural and functional aspects are at the medium level. Therefore, there is a significant difference between the three areas of Islamic management (Conceptual, Structural, and functional areas). There is a significant difference for (0.002) level, about the evaluation the feasibility of Islamic management establishment in the conceptual area from the viewpoint of the managers with a different educational degree, but there is no significant difference between the feasibility of Islamic management establishment in structural and functional areas from their viewpoints. Also, there is no significant difference in the evaluation of the feasibility of Islamic management establishment in the three areas from the viewpoint of the managers with different records of service. Considering the results, laying the groundwork for a gradual change towards the model of Islamic management in the organizational and managerial fields of the country and a common conceptualization about Islamic management and its organizational culture is suggested.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Management
  • Feasibility
  • Public Organizations

مراجع

امیری، علی نقی و حسن عابدی جعفری (1396)، مدیریت اسلامی: رویکردها، تهران، انتشارات سمت.
2. بهارستان، جلیل (1385)، «مطالعه تطبیقی مدیریت اسلامی و مدیریت رایج»، فصلنامه مدرس علم انسانی، ویژه‎نامه مدیریت، 37−1.
3. بهرامی، حمیدرضا؛ حسن خیری و رضوان نوری علویجه (1391)، «معیارهای تصمیم‎گیری در مدیریت دانشگاه اسلامی از منظر آموزه‎های دینی»، فصلنامه مدیریت در دانشگاه اسلامی، 1 (2)، ص71−92.
4. پناهی، الهام؛ سیده نوشین جوادی‎نژاد و مهدی زارع (1393)، «تأثیر الگوی مدیریت اسلامی بر تعهد سازمانی کارکنان (مطالعه موردی: منطقه ویژه اقتصادی، بندر امام خمینیe)»، دومین کنفرانس حسابداری و مدیریت، تهران.
5. ترک‎زاده، جعفر و حمیده خلقی‎فرد (1397)، «ارزیابی توان پاسخگویی برنامه درسی رشته پرستاری: مطالعه موردی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج»، فصلنامه مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی، 9 (4)، ص254−261.
6. ترک‎زاده، جعفر و فاطمه عبدشریفی (1395)، «تأثیر انسجام سازمانی بر آمادگی برای تغییر سازمانی»، فصلنامه جامعه‎شناسی کاربردی، 27 (4)، ص61−78.
7. ترک‎زاده، جعفر (1388)، «شناسایی و تحلیل چالش‎های توسعه مدیریت اسلامی یک الگوی سیستمی»، نشریه راهبرد یاس، (19)، ص131−146.
8. تولایی، روح‎الله و حسین رجب‎دری (1393)، «بررسی تطبیقی مفهوم کایزن در منابع اسلامی»، دوفصلنامه اسلام و مدیریت، 3 (6)، ص89−109.
9. تولایی، روح الله (1387)،»الگویی برای شناخت مدیریت اسلامی»، دوماهنامه توسعه انسانی پلیس، 4 (11)، ص53−71.
10. خضری اقدم، محمد (1389)، «تبیین مفهومی از رابطه علم مدیریت آموزشی و اسلام»، دوفصلنامه اسلام و مدیریت، (14)، ص16−19.
11. چاوشی، کاظم (1388)، «بررسی رویکردهای نظری به مدیریت اسلامی»، فصلنامه تخصصی پژوهش‎های میان رشته‎ای قرآنی، 1 (2)، ص43−53.
12. شکریان امیری، حسین و مسعود قاسم آهنگری (1397)، «مدیریت اسلامی با دیدگاه جهادی»، ششمین همایش ملی مطالعات و تحقیقات نوین در حوزه علوم انسانی، مدیریت و کارآفرینی ایران، تهران.
13. صادقی، امیر؛ اصغر مشبکی اصفهانی؛ اسداله کردنائیج و حمید خدادحسینی (1394)،» فراروش‎ پژوهش‎های مدیریت اسلامی در ایران (مورد مطالعه: مقاله‎های علمی پژوهشی 1380 تا 1394)»، فصلنامه مدیریت اسلامی، 23 (4)، ص101−131.
14. علائی، سوسن (1395)، «مطالعه تطبیقی اصول مدیریت اسلامی و مدیریت نوین با بررسی سیره امام علیg»، پژوهشنامه علوی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 7 (2)، ص71−99.
15. عسگریان، مصطفی (1383)، مدیریت اسلامی، تهران: جهاد دانشگاهی دانشگاه تربیت معلم.
16. کریمی، میلاد؛ حسین خنیفر؛ فرشید خمویی و عاطفه گرجی (1398)، «بررسی تطبیقی اصول مدیریت از دیدگاه اسلام و ژاپن»، فصلنامه پژوهش‎های مدیریت منابع سازمانی، 9 (2)، ص119−136.
17. نبوی، محمدحسن (1392)، مدیریت اسلامی، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
18. یارمحمدیان، محمدحسین؛ مسعود فردوسی و محمدحسین پسندیده (1390)، «ادراک مدیران و صاحب‎نظران دانشگاهی در خصوص مؤلفه‎های مدیریت اسلامی»، مدیریت اطلاعات سلامت، 8 (8)، ص997−1006.
19. وزیرزنجانی، حمیدرضا و لطف‎الله فروزنده دهکردی (1389)، «بررسی مبانی فکری در تدوین اصول مدیریت اسلامی»، نشریه راهبرد یاس، (21)، ص92−118.
20. Abbasi, A. S., Rehman, K. U., & Bibi, A (2010), “Islamic management model. African”, Journal of Business Management, 4 (9), 1873-1882.
21. Ather, S. M., Khan, M. A., & Hoque, N (2011), “Motivation as conceptualised in traditional and Islamic management”, Humanomics, 27 (2), 121-137.
22. Farooq, W., Bhatti, O. K., & Latif, S (2019), “Islamic Human Resource Management (IHRM) Practices Impact on Employees” Work En‌ engagement: An Empirical Study”, AL-ADWA, 34 (51), 1-18.
23. Fontaine, R (2018), “The Philosophical Foundations of Islamic Management. International Journal of Economics”, Management and Accounting, 26 (1), 207-227.
24. Fatemi, M., & Saremi, H (2015), “Islamic management-Punlshment and reward management practice in speech and manner of imam ali”, SCI-int, 2611-2616.
25. Feldman, B (2002), Ethical identity and Diversity in organizations, New York: Wiley.
26. Moghaddasi, H (2020), “The Goal theory in Islamic Management: Paradigmatic pattern”, Revista TURISMO: Estudos e Práticas, (1), 1-14.
27. Mohiuddin, G. M (2012), “Management  views  in  Islamic  literature:  A  conceptual analysis on the way of new management dimension”, International Journal of Management, 3, 411-424.
28. Mokhtar, W. K. A. W., & Saibi, S. N. S (2017), “Necessity of Islamic Management in the Application of Disaster’s Administering: A Preliminary Overview”, International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 7 (5), 391-399.
29. Salleh, M. F. M (2019), “The Role of Islamic Management in Building Ethics in Organizations”, In 5th Annual International Conference on Management Research (AICMaR), 74, 148-153.
30. Sheikh, M., & Bhatti, M (2017), “Impact of Islamic management principles on organizations regardless of religion”, International Journal of Multidisciplinary and Current Research, 5, 268-273.
31. Sulaiman, M, Abdul Sabian, N. A., & Othman, A. K (2014), “The Understanding of Islamic Management Practices among Muslim Managers in Malaysia”, Asian Social Science, 10 (1), 189-199.
32. Tasamlo, M. P., & Malek Mahmoudi, S. K (2014), “Investing the role of Islamic management in organization”, Indian journal of fundamental and applied life sciences, 306-312.
33. Trianto, B., Firdaus, N., & Syahputra, D (2018), “Islamic Management: Sejarah, Konsep and Praktek Salam Kehidupan Sosial”, Al-Amwal, 7 (1), 82-98.
فصلنامه مطالعات دین، معنویت و مدیریت
دوره 8، 15-16
فروردین 1398
صفحه 27-49

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار