فرآیند تحول و مدیریت آن در سازمان های آموزشی از دیدگاه اسلام

نوع مقاله : علمی-تخصصی

نویسندگان

امام صادق

چکیده

با توجه به ضرورت بومی‏سازی تغییر و تحوّلات در کشور و با اذعان به این‌که فرهنگ دینی ما غنی‌ترین مبانی و اصول و مفاهیم تحوّل را در خود دارد؛ این پژوهش درصدد است تا در سطح خرد (رفتار فردی) در یک مطالعه کیفی با استفاده از روش تحلیل محتوا در یک نمونه‌ی هدفمند از آیات قرآنی به تبیین فرآیند تحول و مدیریت آن در سازمان‌ها بپردازد. براساس یافته‌ها، فرآیند تحول بر اساس انواع تغییر در جهان و انسان در دو سطح فردی و گروهی مفهوم‌سازی شد و بر مبنای انواع تغییر مدلی ارائه شد که در آن تغییر ابتدا در سطح فردی و سپس در سطح اجتماعی رخ می‏دهد. عوامل مؤثر در تحوّل از منظر قرآن به دو دسته عوامل درونی (ایمان، عقلانیت، کمال‏جویی) و بیرونی (دین اسلام عالمان دین رهبری، عدالت و وحدت) و همچنین اصول حاکم بر فرآیند تحول نیز در دو سطح: فردی (عبودیت، تقوا، توکل، توبه، صبر، تخصص، قدرت، دعا، ظرفیت وجودی) و گروهی (نظارت، مشورت، آموزش، جهاد، امر به معروف و نهی از منکر، تشویق و تنبیه) شناسایی و دسته‌بندی شد. این نتایج پژوهشی می‌تواند مبنای برنامه‌های تحولی در کلیه‌ی سازمان‌ها مخصوصا سازمان‌های آموزشی باشد.

واژه‏های کلیدی: سازمان آموزشی، مفهوم تحوّل، فرآیند مدیریت تحوّل، آموزه‏های اسلامی، عوامل تحول. اصول تحول.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Transformation from the point of view of the Holy Quran: Effective Factors, Principles and Levels

نویسندگان [English]

  • zahrasadat shahahmaqasemi
  • akram goodarzi
  • fateme soleimani
imam sadiq
چکیده [English]

Considering the necessity of nativeizing changes in the country and acknowledging that our religious culture has the richest foundations and concepts of transformation, this research seeks to attain the level of reason (individual behavior) in a qualitative study using Use content analysis method in a targeted sample of Quranic verses to explain the process of evolution and management in organizations. Based on the findings, the transformation process was conceptualized based on a variety of changes in the world and humans at both individual and group levels and based on a variety of model changes, in which the change first occurs at the individual and then at the social level. The factors influencing evolution from the perspectives of the Quran into two categories of internal factors (faith, rationality, perfection) and externality (Islam of the scholars of the religion of leadership, justice and unity) as well as the principles governing the process of transformation are also at two levels: individual (worship, Piety, trust, repentance, patience, specialty, power, prayer, existential capacity) and group (supervision, counseling, education, jihad, good deeds and forbidding, encouraging and punishing). These research results can be the basis of developmental plans in all organizations, especially educational organizations.

KEYWORDS: Educational Organization, Concept of Transformation, Transformation Management Process, Islamic teachings, Transformation factors. Principles of Transformation.
Google Translate for Business:Translator ToolkitWebsite Translator

کلیدواژه‌ها [English]

  • KEYWORDS: Educational Organization
  • Concept of Transformation
  • Transformation Management Process
  • Islamic teachings
  • Transformation factors. Principles of Transformation. Google Translate for Business:Translator ToolkitWebsite Translator
* قرآن کریم
1. آذربایجانی، مسعود و سیدمحمدحسن کاظمینی (1394)، «درآمدی بر نظریه‌ مدیریت تحول در علوم انسانی (با تأکید بر نقش محوری عوامل جامعه‌شناختی)»، مجله روششناسی علوم انسانی، 21 (82)، ص57−94.
2. بک‏هارد، ریچارد؛ پریتچارد، وندی (1382)، مدیریت تحوّل و نوآوری (ایران‌نژاد پاریزی، مترجم)، تهران: نشر مدیران.
3. حاجی عمو عصار، محمدتقی (1386)، «مدیریت تغییر و تحوّل در سازمان ناجا»، مجله علمی ترویجی دانش انتظامی، دوره (36)، ص7−60.
4. خنیفر، حسین (1389)، مبانی تحوّل بنیادین نظام آموزش و پرورش، دبیرخانه شورای عالی آموزش و پرورش.
5. دعائی، حبیب‌الله؛ طیبه امین‌فر و میترا کاردانی (1384)، مدیریت تحوّل، مشهد: بیان هدایت نور.
6. رابینز. استیفن (1393)، رفتار سازمانی، (علی پارساییان و محمد اعرابی، مترجم)، تهران: دفتر پژوهش‏های فرهنگی.
7. رحیم‌زادگان، مریم (1388)، «میدان وابستگی گروه‏های ورزشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد و مدیریت تغییر در نظام آموزش عالی»، مجله علمی پژوهشی اصول بهداشت روانی، 11 (3).
8. زمردیان، اصغر (1394)، مدیریت تحوّل (استراتژی‏ها، کاربرد و الگوهای نوین)، تهران: سازمان مدیریت صنعتی.

9. سیدی، امیر؛ بیت‌الله دلیری سوسفی (1391)، «ارائه مدل مفهومی تغییر براساس تحلیل پویایی تغییرات سازمانی»، فروغ تدبیر، 20 (9)، ص1−9.

10. شورای عالی انقلاب فرهنگی (1386)، سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، تهران: دبیرخانه شورای عالی.
11. فرنچ، وندال و اچ‏بل، سیسیل (1379)، مدیریت تحوّل در سازمان (سیدمهدی الوانی و حسن دانایی‌فرد، مترجم)، تهران: صفار−اشراقی.
12. فرنچ، وندال و اچ‏بل، سیسیل‌ (1385)، مدیریت تحوّل در‌ سازمان‌ (ویرایش جدید)، مهدی الوانی و حسن دانایی‌فرد، مترجم، تهران: صفار− اشراقی.
13. فولادوند، محمدمهدی (1376)، ترجمه قرآن، تهران: دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی.
14. مشبکی، اصغر و کاوه تیمورنژاد‌ (1378)، رویکرد راهبردی و عملیاتی به مدیریت تحوّل‌ سازمانی (مدیریت نوآوری و طراحی تهران‌: هیأت.
15. مک لنن، رُوی (1383)، مدیریت تحوّل سازمانی پیشرفته، (مهدی بابایی اهری، مترجم)، تهران: سمت.
16. نوروزی، محمدتقی (1391)، «مدیریت تحوّل در قرآن»، مجله اسلام و پژوهش‏های مدیریتی، 1 (4)، ص35−60.
17. هنسن، مارک (1370)، مدیریت آموزشی و رفتار سازمانی (محمدعلی نائلی، مترجم)، اهواز: دانشگاه شهید چمران.
18. Brooks, Lan. (1996), Leadership of cultural change process. Leadership and organization development journal, (7), 451-470.
19. Burk, W. (2002), Organization change theory and practice. London: sage publication.
20. Hackman J. R. & Oldham, G. R. (1980), Motivation through the Design of Work: Test of a Theory.Harvard University, Cambridge.
21. Katzenbach, j. & douglas, s. (1993), The wisdom of teams. New York: harper collins.
22. Kilman, R. (1984). Beyond quick for change. London: jossey-bass lnc.
23. Nadler & Tishman. (1989), A model of organizational change. Northeastem University.
24. Nutt,paul c. (1986), Tactics of implementation. Acadey of management journal. Canada University.
25. www.change-management.com/tutorial-adkar-overview-mod4.htm.
26. Zaltman, G. & Duncan, R. (1997), Strategies for planned change. New York: john wiley.