تحلیل و بررسی پیش فرض های ارزش‌شناختی عدالت سازمانی

نوع مقاله : علمی-تخصصی

چکیده

هدف این مقاله، شناسایی، تحلیل و بررسی مبانی ارزش­ شناختی عدالت سازمانی از منظر فلسفه اخلاق اسلامی است. از چالش­های کلان و اساسی در حوزه ارزش­ شناسی، اختلاف­‌نظر واقع‌گرایان و غیرواقع­ گرایان دربارۀ ارزش­هاست و نوشتار حاضر در گام نخست درصدد شناسایی مبانی ارزش­ شناختی نظریه­ های عدالت سازمانی و سپس پاسخ به این پرسش است که: نظریه­ های عدالت سازمانی با توجه به مبانی ارزش­ شناختی خود، واقع­ گرا هستند یا غیرواقع­ گرا؟ و در گام بعدی به تحلیل و بررسی این مبانی از منظر معارف اسلامی می­ پردازد.
یافته ­های این پژوهش که با روش تحلیل مضمون انجام شده‌اند، حکایت از آن دارند که نظریه‌های عدالت سازمانی موجود، ماهیتی ذهنی و غیرواقع­ گرا دارند و از مهم‌ترین لوازم چنین رویکردی نسبی­ گرایی، کثرت­ گرایی، صدق و کذب‌ناپذیری و عدم تبیین عقلانی ماهیت عدالت سازمانی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The analysis and investigation of axiological presuppositions of organizational justice

چکیده [English]

This paper aimed at discovering, investigation and analysis of axiological foundations of organizational justice from the perspective of Islamic ethics. The existing disagreement between realists and anti-realists on the values has been known as the most total fundamental controversy. This research paper was firstly to explore the axiological bases of theories concerning organizational justice. Secondly, it was to find answer for this question that whether theories of organizational justice are realistic or anti-realistic according to their axiological bases? Next, it investigated and analyzed these foundations based on Islamic theology.
Findings of this study, which are obtained through content analysis method, show that current theories on organizational justice are subjective and anti – realistic in nature. The most underlying means for achieving this approach are relativism, pluralism, fallibility and infallibility and non-rational explanation of what organizational justice is.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Organizational justice
  • Ethics
  • Axiology
  • realism
  • Anti-realism

مراجع

  1.  توسلی، حسین (1375)، مبانی نظری عدالت اجتماعی، تهران: بنیاد مستضعفان و جانبازان.

    1. رالز جان (1387)، سید محمد کمال سروریان و مرتضی بحرانی، نظریه عدالت،تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
    2. راسخ، محمد (1393)، حق و مصلحت: مقالاتی در فلسفه حقوق، فلسفه حق فلسفه و ارزش، جلد دوم، تهران، طرح نو، چاپ پنجم.
    3. رضاییان، علی (1382)، مبانی مدیریت رفتار سازمانی، تهران: انتشارات سمت.
    4. شیخ زاده، محمد (1391)، «اﻟﮕﻮی رﻫﺒﺮی ﺧﺪﻣﺘﮕﺰار ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ دﯾﺪﮔﺎه اﻣﺎم ﺧﻤﯿﻨﯽw، دو ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﮥ علمی−ﺗﺨﺼﺼﯽ اﺳﻼم و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ، ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن و ﺑﻬﺎر س1، ش1، ص7-36.
    5. عابدی جعفری حسن، محمدسعید تسلیمی، ابوالحسن فقیهی و محمد شیخ‌زاده (1390)، «تحلیل مضمون و شبکهمضامین، روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی اندیشه مدیریت راهبردی»، سال پنجم، ش اول- بهار و تابستان ، 5−38.
    6. قلی‌پور، آرین و علی‌اصغر پورعزت (1387)، «پیامدهای احساس بی‌عدالتی سازمانی»، برداشت دوم، سال پنجم، ش8 (1387)، ص71−101.
    7. مصباح، مجتبی (1392)، بنیاد اخلاق: روشی نو در آموزش فلسفه اخلاق، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینیw.
    8. مصباح یزدی، محمدتقی (1392)، نقد و بررسی مکاتب اخلاقی، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینیw.

    10. مصباح یزدی، محمدتقی(1382)، فسلفه اخلاق، تهران: مؤسسه انتشارات امیر کبیر.

    11. مطهری، مرتضی (بی­تا)، مجموعه آثار، جلد 18، تهران: انتشارات صدرا.

    12. ـــــــــ (1383)، مجموعه آثار، جلد 21، چاپ دوم، تهران: انتشارات صدرا.

    13. نقی­پور‌‌فر، ولی‌الله و محمود جعفر‌پور (1389)، «مطالعه تطبیقی شاخص­های تأثیرگذار بر تحقق عدالت مراوده­ای در سازمان مقایسه دو دیدگاه مدیریت اسلامی و مدیریت غربی»، مجله علوم انسانی دانشگاه امام حسینg− مدیریت اسلامی(10)، سال18، ش پیاپی 81، ص37−84.

    14. وارنوک، ج (1368)، ترجمه صادق لاریجانی، فلسفه اخلاق در قرن حاضر، تهران: سپهر.

    15. واعظی، احمد (1388)، نقد و بررسی نظریه­های عدالت، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینیw.

    16. ـــــــــ (1389)، درآمدی بر هرمنوتیک، تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه­ اسلامی.

    1. Adams, J. S. (1965), "Inequity in social exchange", Advances in experimental social psychology,Vol.2, pp.267-299.
    2. Ambrose, Maureen L. (2002), "Contemporary Justice Research: A new Look at Familiar Question”, Organizational Behavior and Human Decision Processes, 89, 803-812.
    3. Beugré, Constant D (1998), Managing Fairness in Organizations, Greenwood Publishing Group.
    4. Bies, Robert j (2001), "interactional (in) justice: the sacred and the profane" in Jerald green Greenberg and Russell cropanzano, advances in organizational justice, Stanford university press, 89-119.
    5. Byrne, Zinta S. & Russell cropanzano (2001), "The history of organizational justice: the founders speak" in Russell cropanzano, justice in workplace from theory to practice, Lawrence Erlbaum associates, 3-26.
    6. Cohen- charash, Yochi & Paul E. Spector (2001), "The role of justice in organi zations: Ameta–Analysis", Organizational Behavior and human decision process, Vol 86, No.2, November, 278-321.
    7. Colquitt, Jason A. & Jerald Greenberg & Cindy P.Zapata-Phelan (2005), "What Is Organizational Justice? A Historical Overview" in Jerald Greenberg & Jason A Colquitt, Hand Book Of Organizational Justice, Psychology Press (formerly Published by Lawrence Erlbaum Associates).
    8. Cropanzano, Russell & Cynthia A. Prehar (2001),"Emerging Justice Concerns in an Era of Changing Psychological Contracts" in Russell cropanzano, justice in workplace from theory to practice, Lawrence Erlbaum associates, 245-270.
    9. Folger, R., & Greenberg, J. (1985),"Procedural justice: An inter­pretive analysis of personnel systems". In K. Rowland & G. Ferris (Eds.), Research in personnel and human resources management, Greenwich, CT: JAI Press, Vol. 3, 141-183.
    10. Gabrielle Petta & lain Walker (1992), “Relative deprivation and ethnic identity", British Journal of social Psychology, 31, 285-293.
    11. Greenberg Jerald (1990), "Organizational Justice: Yesterday, Today, and Tomorrow", Journal of Management, vol.16, No 22, 399-432.
    12. Greenberg Jerald (2001), "The Seven Loose Can (n) ons of Organizational Justice" in Greenberg Jerald & Russell Cropanzano, Advances in Organizational Justice, Stanford University Press Stanford, California.
    13. Greenberg, Jerald (1987), "A Taxonomy of Organizational Justise theory", Academy of management Review, Vol 12, No1, 9-22.
    14. Homans, G. C. (1961), Social behavior: Its elementary forms, London: Routledge & Kegan Paul.
    15. Jawahar, I.M. (2006),"A Model of Organizational Justice and Workplace Aggression"; Journal of Management, 28 (6), 811-834.
    16. Jepsen, M, Denise. & john Rodwell (2012), "Femde Perception Of Organization Justice ", Journal Of Gender, Work and Organization, Volume 19, Issue 6, 723-740.
    17. Lambert, Eric (2003), "The Impact of Organizational Justice on Correctional Stalf", Journal of criminal Justice, Vol 31, Issue 2, 155-168.
    18. Leung, Kwok (2005), "How Generalizable Are Justice Effects Across Cultures", in Jerald Greenberg & Jason A Colquitt, Hand Book Of Organizational Justice, Psychology Press (formerly Published by Lawrence Erlbaum Associates).
    19. Lind, E.A. & Tyler, T.R. (1988), The Social Psychology of Procedural Justic, Springer Science+Business Media New York.
    20. Marion Fortin (2008), "Perspectives On Organizational Justice: Concept Clarification, Social Context Integration, Time and Links with Morality", International Journal Of Management Reviews, Vol.10, No, 2 93-126.
    21. Mazurkiewicz, Mark D. (2009), "Understanding The Connection Between Organizational justice, Emotions and Employee Strain", For the Degree of Doctor of Philosophy Colorado State University.
    22. McFarlin, Dean B & Paul D. Sweeney (2001), "Cross-Cultural Applications of Organizational Justice" in Russell cropanzano, justice in workplace from theory to practice, Lawrence Erlbaum associates, 67-96.
    23. Morton Deutsch (1975), "Equity, Equality, and Need: What Determines Which Value Will Be Used as the Basis of Distributive Justice?" Journal of Social Issues, Volume 31, Issue 3, 137–149.
    24. Nnowakowski Jaclyn M. & Danald E. Conlon (2005), "Organizational Justice: Looking Back, Looking Forward", The International Journal Of Conflict Management, vol. No.1, 4-29.
    25. Saunders Mark NK. (2006) "Book Review"in J.Greenberg and J.A Colquitt (Eds): Hand Book Of Organizational Justice", Organizational Studies, 27, 1911-1916.
    26. Shapiro coyle, j & k. hoque, l. Kessler, R. Richardson (2008), Human Resource Management, University of London Press.
    27. Smith, Heather J. & Thomas F Pettigrew (2012), "Relative Deprivation Theory" in Daniel J. Christi, The Encyclopedia of Peace Psychology, Blackwell Publishing Ltd.
    28. Solomon, Robert C. (1989), "The Emotions of Justice", Social Justice Research, Vol. 3, No. 4, 345-374.
    29. Thibaut, J., &Walker, L. (1975), Procedural justice: A psychological analysis. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
    30. Thibaut, J., & Walker, L. (1978), "A theory of procedure", California Law Review, 66, 541-566.

دوفصلنامه مطالعات دین، معنویت و مدیریت
دوره 3، شماره 5 - شماره پیاپی 5
فروردین 1393
صفحه 91-121

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار