بررسی مفهوم سکوت سازمانی از دیدگاه امیرالمؤمنین علی‌(ع)

نوع مقاله : علمی-تخصصی

چکیده

مقاله حاضر با تأکید بر خطبه‌ها و نامه‌های امیرالمؤمنین علی‌(ع) با روش تحلیل مضمون در پی بررسی مفهوم سکوت سازمانی از نگاه اسلامی و مقایسه آن با دیدگاه غربی است. براساس یافته‌های این پژوهش می‌توان به دو نوع سکوت اشاره کرد که عبارتند از: سکوت مثبت و سکوت منفی. در تعریف غربی، سکوت سازمانی مطیع و منفعلانه؛ خودداری کارکنان از بیان نظرها و ایده‌ها در جهت افزایش سود سازمان، مضموم و ناپسند است؛ اما در آموزه‌های اسلامی خودداری از امر به معروف و نهی از منکر، خودداریِ دفاع از مظلوم، نصیحت نکردن، مشورت ندادن و بیان نکردن حق و حقیقت نکوهش شده است. و در نقطۀ مقابل آن سکوت نوع‌دوستانه؛ دوری جستن از بیان ایده‌ها، اطلاعات و یا نظرهای مرتبط با کار برای سود بردن دیگر افراد در سازمان است؛ درحالی‌که در دیدگاه اسلامی سکوت برای حفظ وحدت، افشا نکردن اطلاعات سازمانی و سکوت هنگام نداشتن اطلاعات، پسندیده است. هریک از مفاهیم استخراج شده در این پژوهش، کاربرد گسترده‌ای در حوزۀ رفتار سازمانی دارند که با بهره‌گیری از آنها می‌توان روابط بهتری میان افراد سازمان با یکدیگر و یا رئیس و کارمندان در ارتباط با هم تعریف کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigation of Organizational Silence from the Perspective of Imam Ali (AS)

چکیده [English]

Stressing on the sermons and letters of Imam Ali (AS), this paper was to investigate the concept of organizational silence in a comparative study between Islamic perspective and Western views. Based on the findings of this study two types of silence including positive silence and negative silence can be introduced. In the Western sense of this term, obedient and inactive organizational silence, i.e. employees refrain from expressing opinions and ideas for the sake of organization’s interest, is considered as faulty and implausible. But according to the Islamic definition, refraining from enjoining the good and forbidding the evil, refusing to defend the oppressed, avoiding from advising others, consulting and expressing the truth is abominated. In contrast, there is altruistic silence which insists on refusing to express ideas, Information or comments related to the work with the aim of benefitting others in the organization. But from an Islamic perspective positive silence is to preserve the unity and secrecy of organization’s information as well as silence when someone is not well informed is recommended. Each of these concepts, inferred through this study, are widely used in Organizational Behavior; using them can help to define better relations among employees in relation to each other and between highly ranked managers of an organization and its employees.

کلیدواژه‌ها [English]

  • organizational behavior
  • Organizational Silence
  • organizational Sounds
  • Nahjul- balaghe
  • Islamic Management

مراجع

1. ابن ابی‌الحدید (1388)، شرح نهج‌البلاغه، ترجمه غلامرضا لایقی، تهران: کتاب نیستان.
2. پورعزت، علی‌اصغر (1390)، اداره سالم به روایت نهج‌البلاغه طرحی برای مبارزه با فساد اداری، تهران: انتشارات بنیاد نهج‌البلاغه، ص18.
3. جانی‌پور، محمد و محمدرضا ستوده نیا (پاییز و زمستان 1391)، «الگوی مدیریت بحران‌های سیاسی−اجتماعی از منظر امیرالمؤمنین علی‌g» پژوهش‌نامه علوی، سال سوم، شماره 6، ص27−52.
4. خدمتی، ابوطالب؛ علی‌آقا پیروز و عباس شفیعی (1381)، مدیریت علوی، قم: پژوهشکده حوزه و دانشگاه، ص18.
5. دانایی فرد، حسن؛ علی‌اصغر فانی و الهام براتی (زمستان 1390)، «تبیین نقش فرهنگ سازمانی در سکوت سازمانی در بخش دولتی»، چشم‌انداز مدیریت دولتی، شماره 8، ص61−82.
6. دانایی‌فرد، حسن و بلال پناهی (بهار و تابستان 1389) «تحلیل نگرش‌های شغلی کارکنان سازمان‌های دولتی تبیین جو سکوت سازمانی و رفتار سکوت سازمانی»، پژوهش‌نامه مدیریت تحول، سال دوم، شماره 3، ص1−19.
7. دشتی، محمد‌ (1380)، فرهنگ موضوعات کلی نهج‌البلاغه، چاپ اول، قم: مؤسسه تحقیقاتی امیر‌المؤمنین.g
8. ــــــ (1379)، روش‌های برداشت از نهج‌البلاغه، چاپ اول، قم: مؤسسه تحقیقاتی امیرالمؤمنینg.
9. دلشاد تهرانی، مصطفی (1379)، ارباب امانت: اخلاق اداری در نهج‌البلاغه، چاپ پنجم، تهران: انتشارات دریا، ص24.
10. زارعی متین، حسن؛ فاطمه طاهری و ابوالقاسم سیار (بهار 1390)، «سکوت سازمانی: مفاهیم، علل و پیامدها»، فصلنامه علوم مدیریت ایران، سال ششم، شماره 21، 77−104.
11. سید‌رضی، ابوالحسن محمد بن الحسین موسوی الرضی‌ (1388)، نهج‌البلاغه، ترجمه حسین انصاریان، قم: دارالعرفان.
12. عابدی جعفری، حسن؛ محمدسعید تسلیمی، ابوالحسن فقیهی و محمد شیخ‌زاده (پاییز و زمستان 1390)، «تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی»، اندیشه مدیریت راهبردی، سال پنجم، شماره دوم، شماره پیاپی 10، ص151−198.
13. کریمی‌والا، محمدرضا (1387)، وظایف متقابل مردم و حکومت در حاکمیت علوی، چاپ اول، قم: مؤسسه بوستان کتاب، ص‌226 و 230.
14. منطقی، محسن و حسین حمزه‌خانی (پاییز و زمستان 1393)، «علل و آثار سکوت سازمانی از دیدگاه اسلام»، اسلام و پژوهش‌های مدیریتی، سال چهارم، شماره اول، پیاپی 9، ص99−115.
15. Alvani Mahdi, Sahar Nikmaram, Hamideh Gharibi, Yamchi, Samereh Shojaii, Maryam Ahmadi Zahrani and Seyed Mehdi Alvani, (2012) “Study on Relationship Between Organizational Silence an Commitment in Iran”, World Applied Sciences Journal 17(10): 1271-1277.
16. Boyatzis, R. E. (1998), Transforming qualitative information: thematic analysis and code development, Sage.
17. Bowen. F., Blackmon, K. (2003). “Spirals of silence: The dynamic effects of diversity on organizational voice”. Journal of management Studies40: 1393-1417.
18. Braun, V. & Clarke, V. (2006), “Using thematic analysis in psychology”, Qualitative Research in Psychology, Vol. 3, No. 2, Pp. 77-101.
19. Ebru Yıldız (2013). Enigma of Silence in Organizations: What Happens To Whom and Why? Beykent University Journal of Social Sciences Vol.6 No.2, 30-44.
20. Elizabeth Wolfe Morrison and Frances J. Milliken (Oct., 2000), Organizational Silence: A Barrier to Change and Development in a Pluralistic World. The Academy of Management Review, Vol. 25, No. 4 pp. 706-72.
21. Greenberg, J. & Edwards, M. S. (2009). Voice and Silence in Organizations, Bingley, UK: Emerald Press.
22. Henriksen, K. Dayton, E. (2006). “Organizational Silence and Hidden Threats to Patient Safety”, HSR: Health Services Research 41(4): 1539-1554.
23. Liu, D., Wu, J., Ma, J. (2009). Organizational silence: A survey on employees working in a telecommunication company. Computers & Industrial Engineering, IEEE Conference Publications, 1647–1651.
24. Maria Vakola, Dimitris Bouradas, (2005) Antecedents and consequences of organisational silence: an empirical investigation 'Employee Relations'Vol. 27 No. 5, 2005 pp. 441-458.
25. Morrison, EW. (2011) “Employee Voice Behavior: Integration and Directions for Future Research”, The Academy of Management Annals, 5 (1):373-412.
26. Pinder, C. C. and H. P. Harlos (2001). Employee silence: Quiescence and acquiescence as responses to perceived in justice. Research in Personnel and Human Resource Management, 20, 331-369.
27. Sahar Nikmaram, Hamideh Gharibi, Yamchi, Samereh Shojaii, Maryam Ahmadi Zahrani and Seyed Mehdi Alvani, (2012) "Study on Relationship Between Organizational Silence an Commitment in Iran". World Applied Sciences Journal 17 (10): 1271-1277.
28. Van Dyne, Linn, Soon Ang and Isabel C. Botero, (2003), Conceptualizing Employee Silence and Employee Voice as Multidimensional Constructs, Journal of Management Studies 40:6 .1360-1391.                 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار