تأملی بر رابطه فضیلت و صلاحیت در مدیریت اسلامی

نوع مقاله : علمی-تخصصی

نویسندگان

1 دانشکده مدیریت، پردیس فارابی دانشگاه تهران، هیات علمی

2 دانشجوی دوره دکترای مدیریت دولتی دانشگاه تهران

چکیده

هدف این مقاله بررسی چگونگی رابطه دو معیار اساسی «فضیلت» و «صلاحیت» در مدیریت اسلامی است. بررسی‌ها نشان می‌دهند که از منظر صاحب‌نظران مدیریت در غرب، فضیلت‌ها و شایستگی‌های فنی و تخصصی یکسان دانسته شده‌اند و اصولاً در پارادایم مدیریت غربی، میان این دو معیار در بیشتر موارد تفاوتی قائل نشده‌اند (مک‌کولی و لاوتن، 2006). در این مقاله تلاش شده تا با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و با توجه به این واقعیت که تعریف فضایل تا حدودی از دیدگاه اسلام متفاوت با نگاه غالب در دنیای غرب است، به این پرسش پاسخ داده شود که آیا در مدیریت اسلامی که ارزش‌های بنیادی آن تا حدودی متفاوت از ارزش‌های مدیریت غربی است، فضیلت‌ها با صلاحیت‌های فنی و شایستگی‌های تخصصی یکسان است، یا تفاوتی معنا‌دار دارد. جامعه آماری این پژوهش بدین شرح است: گروهی از اعضای هیئت علمی و دانشجویان مقطع دکترای رشته مدیریت در دانشگاه‌های تهران، تربیت مدرس و علامه طباطبایی که با مبانی مدیریت اسلامی آشنا هستند و شماری از فضلای حوزه علمیه که نوعاً در زمینه مدیریت اسلامی صاحب‌نظر محسوب می‌شوند. یافته‌های پژوهش پس از تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها نشان می‌دهد که پاسخگویان در اغلب موارد ضمن تفاوت قائل شدن میان فضایل و صلاحیت‌ها، این دو دسته ملاک را از منظر مدیریت اسلامی الزاماً یکسان ندانسته و برخلاف دیدگاه رایج در دنیای غرب و به‌تبع آن در پارادایم مدیریت غربی، فضیلت‌ها و صلاحیت‌ها را دو معیار نسبتاً مجزّا و تا حدودی متفاوت از هم می‌دانند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Reflecting on the Relationship Between Virtue and Competence inIslamic Management

نویسندگان [English]

  • Alinaghi Amiri 1
  • Abbas Rashnavadi 2
1 Management, UT, Faculty
2 ut
چکیده [English]

 
This paper examined the relationship between the two basic criteria "virtue" and "competence" in Islamic Management. Studies showed that from the perspective of management scholars in the West virtues and technical competencies have been taken identical and primarily in Western management paradigm no distinction has been drawn between these two measuresin most cases (MC Cowli and Lawtan, 2006). Regarding the fact that virtuesdefinedsomewhatdifferentlyin Islam fromwhat has been inthe West by the dominant view, in this paper by using semi-structured questionnaires and interviews it is tried to answer this question that does virtues have the same value as technical merits and competencies or is there significant difference between them in Islamic management which its basic valueshave differed somewhatfrom thevalues ofWesternmanagement? The statistical population for this study was as follows: a group of faculty members anddoctoral students of management at University of Tehran, University of Tarbiat Modarres and University of Allameh Tabatabaei, well-knowledgeable in principles of Islamic management and also number of Hawzah scholars, typically experts in the field of Islamic management.
Findings from the data analysis showed thatrespondents, besides making distinction between virtues and competencies, in most cases have not taken these two criteria necessarily identical from the perspective of Islamic managementand contrary to popular opinion in the West and subsequently in Western management paradigm, virtue and competence criteria are two separate and somewhat different criteria from each other.

کلیدواژه‌ها [English]

  • virtue
  • competence
  • Islamic Management
  • western management

مراجع

قرآن کریم.
پاینده، ابوالقاسم (1382)، نهج‌الفصاحه، چ4، تهران: دنیای دانش، ص345.
دهخدا، علی‌اکبر (1377)، لغتنامه دهخدا، ج11، چ2، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، دوره جدید.
گودرزی، علی محمد (1387)، ترجمه کتاب مدیران جهانی اثربخشی مدیریتی در گستره جهانی، سخن مترجم، [بی‌جا: بی‌نا].
مجلسی، محمدباقر (1403)، بحارالانوار، چ2، بیروت: دارالتراث العربی.
مصباح یزدی، محمدتقی (1381)، فلسفه اخلاق، تهران: بین‌الملل.
مطهری، مرتضی (1358)، فلسفه اخلاق، [بی‌جا]: صدرا.
مک کولی، مایکل و آلن لاتون (2006)، «از فضلیت تا صلاحیت: تغییر اصول خدمات عمومی»، مجله Public Administration Review، ترجمه عباس رشنوادی.
نهج‌البلاغه فارسی (کلام امیر) (1387)، ترجمه عزت‌الله کاسب، چ2.
 Aquinas, Thomas, Summa Theologica, p.39.
Aristotle (1947), Nicomachean Ethics, Translated by W. D. Ross, New York: Random House, 1103a: 1-10.
Aristotle, Nicomachean, Great Books, vol.8, 9, p.378.
Bowman, James S.; P. West Jonathan; Evan M. Berman & Montgomery Van Wart (2004), The Professional Edge: Competencies in Public Service, New York: M. E. Sharpe.
Cooper, Terry L. (1987), Hierarchy, Virtue & The Practice of Public Administration: A Perspective for Normative Ethics, Public Administration Review, 47(4): 320-328.
Demir, Tansu & C. Nyhan Ronald (2008), The Politics-Administration Dichotomy, Public Administration Review, January/February 2008, pp.81-96.
Ellstrom, Per Erik (1997), The Many Meaning of Occupational Competence and Qualification Journal of European Industrial Training, 21(6): 226-273.
Lawton, Alan (1998), Ethical Management for the Public Services, Buckingham, UK, Open University Press, Lipsky, Michael, 1980 Street-Level Bureaucracy: Dilemmas of the Individual in Publhc Service, New York: Russel Sage Fondation.
Mangini, Michele (2000), Character and Well-Being: Towards an Ethic of Character, Philosophy and Social Criticism, 26(2): 79-98.
Michael, Macaulay & Alan Lawton (2006), Form Virtue to Competence: Changing the Principle of Public Service, Public Administration Review, September/October 2006.
Naquin, Sharon S. & F. Holton Elwood (2003), Redefining State Leadership and Management Development: A Process for Competence-Based Development, Public Personnel Management, 32(1): 23-46.
Nash, Laura (1995), "Whose Character? A Response to Mangham's Macintyre and the Manager", Organization, 2(2): 226-232.
Oakley, Julian & Deam Cocking (2001), Virtue Ethics and Professional Roles,  Cambridge: Cambridge University Press.
Radels, George D., (1995), "Morality and Manager after Macintyre", Organization, 2(2): 205-211.
Virtanen, Turo (2000), Changing Competencies of Public Managers: Tensions in Public Sector Management, 13(4): 333-334.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار