عوامل مؤثر بر سلامت اداری مبتنی بر سیاست‎های ابلاغی مقام معظم رهبری درزمینه سلامت اداری در بخش دولتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه مدیریت دولتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد، کرمان، ایران

2 استادیار، گروه مدیریت دولتی، دانشکده علوم انسانی،دانشگاه آزاد کرمان، کرمان، ایران

3 گروه جامعه ‎شناسی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران

10.30471/rsm.2024.10124.1358

چکیده

مقدمه و اهداف 
سلامت اداری را کیفیت رفتار بدنۀ سیاسی و عمومی دولت درزمینۀ رعایت ارزش‎ها، هنجارها و قواعد تعریف کرده‎اند. دراین دیدگاه، سلامت اداری مفهومی انتزاعی است که بر تحقق اهداف سازمان برپایۀ ارزش‎ها تأکید می‎کند. در نظام اداری جمهوری اسلامی ایران نهادینه‎شدن ارزش‎های اسلامی یکی از مهم‎ترین عوامل ارتقای سلامت اداری و مبارزه با فساد اداری تلقی می‎شود؛ درحالی‎که تاکنون مدیران اهمیت چندانی به این مهم نداده‎اند. هدف محقق از این پژوهش در ابتدا بررسی عوامل مؤثر بر سلامت اداری مبتنی بر سیاست‎های ابلاغی مقام معظم رهبری درزمینه سلامت اداری است که در سال 1389 به قوای سه‎گانه ابلاغ شده است و در مرحله بعد، بررسی مؤلفه‎ها و شاخصه‎های اصلی سلامت اداری مبتنی بر سیاست‎های کلی سیاست‎های ابلاغی مقام معظم رهبری و سرانجام، برقراری ارتباط بین مؤلفه‎ها و شاخصه‎های سیاست‎های ابلاغی مقام معظم رهبری درزمینه سلامت اداری است، براساس اهداف مشخص‎شده سؤال اصلی پژوهش، عوامل مؤثر بر سلامت اداری مبتنی بر سیاست‎های ابلاغی مقام معظم رهبری درزمینه سلامت اداری در بخش دولتی چگونه است؟ برای پاسخ با بهره‎گیری از شبکه مضامین براساس شاخص‎‎های استخراج‎شده شامل 80 مضمون پایه، 8 مضمون سازمان‎دهنده و مضمون فراگیر سلامت اداری می‎باشد. 
روش
پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش توصیفی تحلیلی می‎باشد و به‎لحاظ جهت‎گیری کاربردی، ازنظر فلسفه پژوهش کیفی است و از راهبردی تحلیل مضمون استفاده می‎کند. تحلیل مضمون برخلاف دیگر روش‎ها مانند روش تحلیل پدیدارشناسی تفسیری، تئوری داده‎بنیاد، تحلیل گفتمان و تحلیل محتوا به یک چارچوب تئوریکی وابسته نیست که از قبل وجود داشته باشد و ازاین‎رو، از آن می‎توان در چارچوب‎های تئوریکی متفاوتی استفاده نمود (البته نه در همه چارچوب‎ها) و همچنین، می‎توان از آن برای امور مختلف بهره گرفت. ازآنجاکه تحلیل مضمون روش منعطفی است، پژوهشگر باید کاری را که انجام می‎دهد به‎طور شفاف و آشکار توضیح دهد و آنچه می‎گوید با آنچه انجام می‎دهد باید واقعاً همخوان و منطبق باشد (عابدی جعفری و همکاران، 1390 ). به‎گمان براون و کلارک (2006)، اعتبار و کیفیت تحلیل مضمون از پاسخ‎دهی به تعدادی سؤال مشخص خواهد شد .دراین پژوهش، با استفاده از مطالعات منابع و استخراج شناسه اولیه و مقایسه مکرر مضمون‎های به‎دست‎آمده در هر مرحله و بهبود و ارتقا آن  شبکه مضامین  بدست آمد که براساس شاخص‎ها مضامین  شامل 80 مضمون پایه، 8 مضمون سازمان‎دهنده و مضمون فراگیر سلامت اداری می‎باشد.
یافته‌ها
برای تعیین شاخص‎های اندازه‎گیری میزان سلامت نظام اداری باید به مدد ذهن و بررسی‎های دقیق سیاست‎های کلی نظام اداری ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری)مدظله‎العالی) اقدام شود. مجموعۀ سیاست‎های کلی نظام اداری شامل 26 فراز است که در ابعاد مختلف،جهت‎گیری‎های راهبردی موردانتظار از برنامه‎ها و اقدامات اجزای مختلف نظام اداری را به‎صورتی شفاف اعلام کرده است) لطیفی و کمیلی‎فرد، 1397، ص89).  تارنمای طراحی شده که بر اساس خروجی‎های جداول تحلیل مضامین تهیه شده است که نمایی کلی از مضامین پایه، مضامین سازمان‎دهنده و درنهایت مضمون فراگیر سلامت اداری را تشکیل می‎دهد. با توجه به نتایج به‎دست‎آمده از تحلیل مضمون سیاست‎های ابلاغی مقام معظم رهبری درزمینه سلامت اداری، شبکه مضامین براساس شاخص‎های استخراج‎شده شامل 80 مضمون پایه، 8 مضمون سازمان‎دهنده و مضمون فراگیر سلامت اداری می‎باشد.
 
بحث و نتیجه‌گیری
سرانجام مضمون فراگیر یا متغیر ملاک این پژوهش را شکل می‎دهند که «سلامت اداری» مبتنی بر سیاست‎‎‎ های ابلاغی مقام معظم رهبری در زمینه سلامت اداری در بخش دولتی می‎باشد.دراین مطالعه بیشتر بر توسعه فرهنگ اخلاقی − اسلامی تأکید شده است؛ ولی وزن شایستگی‎های یادشده یکسان نیست و برخی از آنها پررنگ‎تر است. پژوهش حاضر نشان می‌دهد که یکی از مهم‎ترین عوامل پیش‎زمینه‎ای در ایجاد و تثبیت سلامت اداری در سازمان‎ها همین شاخص توسعه فرهنگ اخلاقی اسلامی است. از دیگر شاخص‎های سلامت اداری بحث حرکت به سمت دولت الکترونیک می‎باشد که این امر با اینکه چند دهه در کشور ما به‎عنوان یک دغدغه مهم مطرح شده، اما تا رسیدن به وضعیت مطلوب فاصله زیادی وجود دارد.به‎این‎ترتیب، می‎توان این‎گونه جمع‎بندی کرد که این پژوهش، مؤید برخی از ویژگی‎های اصلی اعتقادی، مکتبی، اخلاقی و سازمانی ذکرشده در پژوهش‎های پیشین است؛ درحالی‎که اولویت‎بندی خاصی برای آنها قائل می‎شود. اما برخی از ویژگی‎های جدید را هم دراین خصوص ارائه می‎دهد و مجموعه ویژگی‎های یادشده را تکمیل می‎کند. به‎علاوه، تمرکز ویژه‎ای بر ابلاغیه‎های مقام معظم رهبری در زمینه سلامت اداری داشته و مفاهیم جدیدی دراین خصوص نسبت به پژوهش‎های پیشین افزوده که نسبت به مطالعات قبل جدید و متفاوت است که درادامه به‎اختصار این مقایسه با تحقیقات پیشین صورت گرفته است.
سپاسگزاری
با سپاس از سه وجود مقدس:
آنان که ناتوان شدند تا ما به توانایی برسیم…
موهایشان سپید شد تا ما روسفید شویم…
و عاشقانه سوختند تا گرمابخش وجود ما و روشنگر راهمان باشند…
پدرانمان، مادرانمان، استادانمان
"این مقاله مستخرج از رساله دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان می‎باشد.”
تضاد منافع
 به استحضار می‎رساند در رابطه با انتشار مقاله ارائه شده به طور کامل از اخلاق نشر، از جمله سرقت ادبی، سوء رفتار، جعل داده‏ها و یا ارسال و انتشار دوگانه، پرهیز نموده‏ و منافعی تجاری در این راستا وجود ندارد و نویسندگان در قبال ارائه اثر خود وجهی دریافت ننموده‏اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effective Factors on Administrative Health Based on the Policies Announced by Iran's Supreme Leader in the Field of Administrative Health in the Public Sector

نویسندگان [English]

  • Mohammad mahdi Barzandeh 1
  • Abbas Babainejad 2
  • Alireza Sanatkhah 3
1 PhD student, Department of Public Administration, Faculty of Humanities, Azad University, Kerman, Iran
2 Assistant Professor, Department of Public Administration, Faculty of Humanities, Kerman Azad University, Kerman, Iran
3 Department of Sociology, Kerman Branch, Islamic Azad University, Kerman, Iran
چکیده [English]

Introduction and Objectives
Administrative health has been defined as the quality of behavior of the political and public body of the government in terms of compliance with values, norms, and rules. In this view, administrative health is an abstract concept emphasizing realizing the organization's goals based on values. In the administrative system of the Islamic Republic of Iran, the institutionalization of Islamic values ​​is considered one of the most important factors in promoting administrative health and fighting administrative corruption; this is even though until now managers have not paid much attention to this matter. In this research, the researcher sought to first investigate the factors affecting administrative health based on the policies announced by Iran's Supreme Leader in the field of administrative health, which were communicated to the three state powers in 2019, and in the next stage, to investigate the main components and indicators of administrative health based on general policies. The announced policies of the Supreme Leader and finally establish a relationship between the components and indicators of the policies announced by the Supreme Leader concerning administrative health. Based on the specified objectives of the main research question, what are the factors affecting administrative health based on the policies announced by the Supreme Leader in the field of administrative health in the public sector? To answer these questions, the network of themes according to the extracted indicators, includes 80 basic themes, 8 organizing themes, and the comprehensive theme of administrative health.
Method
The current research is practical in terms of purpose and analytical and descriptive in terms of method and it is qualitative research in terms of philosophy and practical orientation and uses a thematic analysis strategy. Unlike other methods such as interpretive phenomenological analysis, database theory, discourse analysis, and content analysis, thematic analysis does not depend on a pre-existing theoretical framework, and therefore, it can be used in different theoretical frameworks (of course, not in all frameworks). And also, it can be used for various things. Since thematic analysis is a flexible method, the researcher must clearly explain what he/she is doing, and what he/she says must be consistent with what he/she does (Abedi Jafari et al., 2019). According to Brown and Clark (2006), the validity and quality of the theme analysis will be determined by answering several questions. In this research, a network of themes was obtained by using resource studies extracting the primary identifier and repeatedly comparing the themes obtained in each stage and improving and upgrading it. It was found that based on the indicators, the themes include 80 basic themes, 8 organizing themes, and comprehensive administrative health themes.
Results
Determining the indicators to measure the health of the administrative system is possible with the help of intuition and detailed investigations of the general policies of the administrative system, announced by the Supreme Leader. The set of general policies of the administrative system includes 26 paragraphs that clearly state the expected strategic orientations of the plans and actions of the various components of the administrative system in different dimensions (Latifi and Kamilifard, 2017, p. 89). The designed website is prepared based on the outputs of the theme analysis tables, which form an overview of basic themes, organizing themes, and finally, the comprehensive theme of administrative health. According to the results obtained from the theme analysis of the policies announced by the Supreme Leader in the field of administrative health, the network of themes based on the extracted indicators includes 80 basic themes, 8 organizing themes, and an overarching theme of administrative health.
Discussion and Conclusions
Finally, the overarching or variable theme of this research is formed, which is "administrative health" based on the policies announced by the Supreme Leader in the field of administrative health in the public sector. In this study, the development of moral-Islamic culture is emphasized; but the weight of the mentioned merits is not the same and some are bolder. The current research shows that one of the most important background factors in creating and stabilizing administrative health in organizations is the development of Islamic moral culture. Another indicator of administrative health is the move towards electronic government, which has been raised as an important concern in our country for several decades, but there is a long way to reach the desired situation. In this way, it can be concluded that this research confirms some of the main religious, scholastic, moral, and organizational characteristics mentioned in previous research, while special priority is given to them. It provides some new features in this regard and completes the set of mentioned features. In addition, it has a special focus on the announcements of the Supreme Leader in the field of administrative health and added new concepts in this regard compared to previous research, which is new and different from previous studies, which are briefly compared with previous research.
Acknowledgment
Thanks to three holy beings:
Those who became weak so that we can reach the ability...
Their hair turned white for us to turn white...
And they burned with love to warm our existence and illuminate our path...
Our fathers،our mothers،Our teachers
“This article was derived from PhD thesis in the Islamic Azad University-Kerman branch.”
Conflict of Interests
About the publication of the presented article, it is pointed out that publishing ethics, including plagiarism, misconduct, falsification of data, or double submission and publication, have been avoided, and there are no commercial interests in this regard, and the authors they have not received any payment for presenting their work.

کلیدواژه‌ها [English]

  • administrative health
  • communicated policies
  • public sector
  • supreme leader
  • content analysis

مراجع

  1. ایمانی، حسین، قلی‎پور، آرین، آذر، عادل، و پورعزت، علی‎اصغر (1398). شناسایی مؤلفه‎های سیستم تأمین منابع انسانی در راستای ارتقای‎ سلامت نظام اداری. مدیریت دولتی، 11(2)، 251−
  2. براون، وی، و کلارک، وی (2006). استفاده از تحلیل موضوعی در روانشناسی. پژوهش کیفی در روانشناسی. ج 3، 1-77.
  3. احسانی، پگاه (1399). حقوق شهروندی و سلامت اداری. حقوق شهروندی، 15، 655-676.
  4. ترابنده، محمد، و اعتصامی، سیدکاظم، و موسوی، سیدعلی(1399). طراحی الگوی ارزیابی عملکرد مدیران دستگاه‎های اجرایی کشور مبتنی بر رویکرد ترکیبی سبک مدیریتی شهید قاسم سلیمانی و سیاست‎های کلی نظام اداری. دومین همایش بین‎المللی گام دوم انقلاب اسلامی: مکتب شهید سلیمانی؛ الگوی تربیت مدیران جهادی تمدن‎ساز. تهران.

1159672، https://civilica.com/doc/.

  1. حاجی‎علی‎خمسه، مرتضی، مسعودیان، مصطفی، و فعلی، حمید (1399). سازوکار مطلوب نظارت شرعی فقهای شورای نگهبان بر مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی.دانش حقوق عمومی، 25−
  2. رجبی فرجاد، حاجیه، و مالمیر، آمنه (1400). طراحی مدل سلامت اداری کارکنان مبتنی بر سیره حضرت علی با استفاده از تحلیل کیفی داده بنیاد.مجله مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی، (9)20،79−
  3. دانایی‎فرد، حسن، نیری، شهرزاد، و آخوندی، مصطفی (1399). تأثیر ابهام هدف سازمانی بر روحیه کاری کارکنان در سازمان‎های خدمات عمومی به تفکیک مأموریت سازمانی و ویژگی‎های فردی.مدیریت دولتی،12(1)، 24−
  4. دیراوی، محمد، معمارزاده طهران، غلامرضا، حمیدی، ناصر، و صیاد شیرکش، سعید (1399). شناسایی و اولویت‎بندی ابعاد، مؤلفه‎ها،شاخص‎ها و سنجه‎های مؤثر در ارتقای مدیران. اولین کنفرانس بین‎المللی تحقیقات پیشرفته در مدیریت و علوم انسانی.

https://civilica.com/doc/1457819..

  1. سیدجوادین، سیدرضا، حسنقلی‎پور، طهمورث، و آسترکی، سامان (1395). بررسی تأثیر شادی بر سلامت اداری با اثر میانجی کیفیت زندگی کاری کارکنان. مطالعات رفتار سازمانی، 5(2)، 1−
  2. فتح‎آبادی، محمدرضا، عطائی، محمد، و علی‎نژاد، علیرضا (1401). الگوی سنجش ابعاد راهبردی میزان سلامت اداری در سازمان‎های دولتی ایران.فصلنامه نظارت و بازرسی، 13−
  3. عابدی‎جعفری، حسن، تسلیمی، محمدسعید، فقیهی، ابوالحسن، و شیخ‎زاده، محمد (1390). تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‎های کیفی. اندیشه مدیریت راهبردی (اندیشه مدیریت)، 5(2)، 151−
  4. عباس‎زادگان، سیدمحمد (1383).فساد اداری. چاپ اول، تهران: دفتر پژوهش­های فرهنگی.
  5. کارگر شورکی، هدایت، رضایی صدرآبادی، عباسعلی، و رحمانی شمسی، جعفر (1400). سیاست‎های اجرایی برای تحقق سیاست‎های کلی نظام اداری در حوزۀ سلامت اداری. سیاست‎های راهبردی و کلان.

 9(35), 586-608. doi: 10.30507/jmsp.2021.277104.2217.

  1. کمالی، یحیی (1393). بررسی نقش تمرکززدایی در تحقق سلامت اداری. فصلنامه سیاست‎های راهبردی و کلان، 2(5)، 111−
  2. کریمیان محمدوزین (1401). چالش رویکرد و سطح تحلیل در طرح‎های مبارزه با فساد اداری در ایران. حقوق اداری، ۹(۳۰)، ۱۴۱−۱۵۶.
  3. کیا، فاطمه، هاشمی، سیداحمد، و فاضل انواری یزدی، عباس (1396). بررسی رابطه بین فرهنگ سازمانی و ناکارآمدی سلامت اداری در کارکنان مرکز بهداشت درمان لامرد. علوم پزشکی رازی (مجله دانشگاه علوم پزشکی ایران)، 24(162)، 65−
  4. لطیفی، میثم، و کمیلی فرد، مجتبی (1397). شناسایی موانع عملیاتی شدن سیاست‎های کلی نظام اداری ابلاغی مقام معظم رهبری مدظله‎العالی. نشریه مطالعات راهبردی بسیج، 21(78)، 73−
  5. لیلا نعمتی، سیروس قنبری، رسول رستمی مال خلیفه، سهیل سرشار،(1400). اثربخشی نقش دیدگاه وظیفه گرایانه اخلاقی کانت و استراتژی های اخلاقی در کاهش تخلفات سازمانی با نقش میانجی انگیزش شغلی.نشریه پژوهش های رهبری آموزشی.

 5(19)، 91-115. magiran.com/p2288672.

  1. داودآبادی فراهانی، محسن، و رعایائی، مهدی (1401). راهکارهای رفتاری ارتقای سلامت اداری با تأکید بر نهج‎البلاغه.مجله مدیریت دانش اسلامی، 4(1)،127− /p2496035
  2. معمارزاده طهران، غلامرضا، و نجفی، مهناز (1396). شناسایی عوامل اثرگذار بر تحول سلامت اداری.

https://civilica.com/doc/792047

  1. نقی‎پورفر، ولی‎الله و ابروش، رضا (1393). بررسی مدیریت بحران «جمل» در سیره‎ امیرالمؤمنین علی. حکومت اسلامی. 72، 95-122.
  2. یعقوبی، نورمحمد، و یوسفی‎طبس، حلیمه (1394). سلامت نظام اداری با رهیافت اجرایی شدن سیاست‎های کلی نظام اداری. مطالعه تأثیر توسعه دولت الکترونیک بر ارتقای سلامت نظام اداری از دید کارکنان دانشگاه بیرجند. حقوق اداری، 2(7 )، 113−

https://farsi.khamenei.ir/.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار