هنجارشکنی اخلاقی در مدیریت سازمان‌ها در ترازوی مدیریت علوی

نوع مقاله : علمی-تخصصی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، دانشکده مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی دانشگاه تهران

2 استاد دانشکده مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی، دانشگاه تهران

چکیده

اخلاق سازمانی در دنیای امروز غرب با ایجاد هماهنگی و ثبات رویه، تدوین قواعد رفتاری، سازمانی و قانونی، سازمان‌های غربی را برای انجام وظایف با بیشترین کارآیی و اثربخشی و تحقق اهداف و مأموریت‌ها کمک می‌کند؛ اما با وجود اینکه اخلاق اسلامی و به خصوص سبک و سیاق اخلاقی امیرالمؤمنینg در حکومت‌داری، جامعیت لازم جهت مدیریت دولت، جامعه و فرد را داراست، باز هم دیده می‌شود که سازمان‌های ایرانی به نتایج قابل قبول دست نمی‌یابند. به نظر می‌رسد هنوز تفکر و فرهنگ مدیریت به سطحی از باور اسلامی نرسیده است که پایبندی به اصول اخلاقی را بهترین راهکار دستیابی به بیشترین حد کارآیی و اثربخشی بداند؛ اگرچه خود رسیدن به مکارم اخلاق نیز از اهداف ارسال رسولان الهی و به دنبال آن تشکیل حکومت بر مبنای قواعد دینی می‌باشد. در این میان بر نقش مدیریت و شیوه‌های تصمیم‌گیری مدیران، در بروز رفتارهای اخلاقی در سازمان تأکید شده است. از این‌رو، پژوهش حاضر تلاش دارد با توجه به آموزه‌های اسلامی مدیریت و به خصوص فرمان‌های امیرالمؤمنینg، هنجار‌شکنی‌هایی که ممکن است در مدیریت سازمان‌ها بروز یابد را برشمارد و از طریق اجتناب از این هنجارشکنی‌ها، سازمان‌های ایرانی را به سازمان‌های اسلامی نزدیک‌تر کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Moral Norm-Breaking in Management of Organizations on the Scale of Alavi Model of Management

نویسندگان [English]

  • youssef sadeghi 1
  • hussein khanifar 2
1
2
چکیده [English]

Organizational ethics of today's world of the West, by creating harmony and consistency, developing codes of conduct, both organizational and legal, help western organizations to perform tasks with maximum efficiency and effectiveness and expedite the achievement of the goals and missions. Although the Islamic ethics and especially moral conduct of Imam Ali (A.S.) and His style in governance has necessary integrity in management of the government, society and individuals, but still it is seen that organizations do not achieve acceptable results. It seems that the thought and culture of management has not reached to a level of Islamic belief to know adherence to moral principles the best practices and strategies to achieve maximum efficiency and effectiveness yet, though achieving the virtues of morality has been recognized as the objective of the divine messengers and subsequently the formation of the government based on religious rules. Among these, the role of management and decision making ways of managers in appearing moral behaviors has been emphasized. Thus, the present study tries to enumerate norm-breakings which may occur in the management of organization considering Islamic teachings of management and especially Imam Ali (A.S.) commands and sermons. And avoiding these kinds of norm-breakings makes Iranian organizations closer to Islamic organizations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Norm-breaking
  • Organizational Morality
  • Islamic teachings
  • Management
  • Decision-making

مراجع

  1. * قرآن کریم

    1. آذر، عادل؛ مسعود ربیه و فاطمه قیطاسی (1387)، «اخلاق در علم مدیریت»، اخلاق در علوم و فناوری، س3، ش1 و 2، ص61−69.
    2. اعظمی، امیر؛ سعید آیباغی اصفهانی و روح‌اﷲ تولایی (1387)، «رهبری و مدیریت اسلامی»، دوماهنامه توسعه انسانی پلیس، س5، ش7، ص71−88.
    3. انصاری رنانی، قاسم و غلامعلی نجفی (1382)، «اخلاق مدیریت»، مجموعه مقالات اولین همایش مدیریت اسلامی، ص85−110.
    4. الوانی، سیدمهدی(1381)، «ضرورت تدوین منشور اخلاقیات سازمان»، نشریه تحول اداری، دوره 5، ش19.
    5. حکیمى، اخوان و احمد آرام‏ (1380)، الحیاة، ترجمه احمد آرام‏، تهران: نشر فرهنگ اسلامى‏.
    6. خنیفر، حسین (1384)، «تحلیل محتوای ادبیات مدیریت اسلامی با تأکید بر آثار منتخب»، فرهنگ مدیریت، س3، ش10، ص151−201.
    7. دسلر، گری (1378)، مبانی مدیریت منابع انسانی، ترجمه علی پارسائیان و سیدمحمد اعرابی، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
    8. دیلمی، احمد؛ آذربایجانی، مسعود (1384)، اخلاق اسلامی، قم: دفتر نشر معارف نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها.
    9. دیوید، فردآر (1382)، مدیریت استراتژیک، ترجمه علی پارسائیان و سیدمحمد اعرابی، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
    10. رحمان سرشت، حسین و محبوبه حبیبی بدرآبادی (1391)، «ارتباط پایبندی سازمان به فضائل اخلاقی و سلامت سازمان»، اخلاق در علوم و فناوری، س7، ش3، ص1−10.
    11. رحمان سرشت، حسین؛ محمود رفیعی و مرتضی کوشا (1388)، «مسئولیت اجتماعی، اخلاق فراسازمانی»، ماهنامه تدبیر، ش204، ص22−26.
    12. سلطانی، مرتضی(1382)، «مدیریت اخلاق در سازمان»، ماهنامه تدبیر، ش132، ص34−40.
    13. سید رضی (1379)، نهج‌البلاغه، ترجمه محمددشتی، قم: مؤسسه فرهنگی انتشاراتی ائمهb.
    14. علی‌اکبری، حسن و حسین رمضانی (1391)، «بررسی پایه‌های نظری موضوع تصمیم‌گیری مبتنی بر اخلاق اسلامی»، مدیریت اسلامی، س20، ش1، ص149−174.
    15. علی المتقی ابن حسام‌الدین هندی (1364ق)، کنزالاعمال، ناشر: دائرة المعارف العثمانیة، حیدر آباد دکن.
    16. غفاریان، وفا (1376)، «حفظ اخلاق و ارزش‌های اعتقادی در سازمان‌ها»، ماهنامه تدبیر، ش76، ص20−26.
    17. فرهادی، مرتضی (1380)، «چون و چراهایی بر نظریه تکروی و فردگرایی تاریخی ایرانیان و به ویژه کشاورزان ایرانی»، مجموعه مقالات جامعه و فرهنگ، جلد اول، انتشارات آرون، ص68−246.
    18. فرج‌زاده دهکردی، حسن و محمد اسماعیلی کجانی (1393)، «رابطه متقابل معنویات و مادیات با تصمیم‌گیری اخلاقی»، اخلاق در علوم و فناوری، س7، ش3، ص1−9.
    19. لاوسن، آلن (1381)، مدیریت اخلاقی در خدمات دولتی، ترجمه محمدرضا ربیعی مندجین و حسن کیوریان، تهران: نشر یکان.
    20. مایلی، حامد (1384)، «علل و عوامل قانون‌گریزی»، هفته نامه جام، ش294.
    21. مجلسی، محمد‌باقر (1362ق)، بحارالانوار، تحقیق و تعلیق سیدجواد علوی، تهران: دارالکتب اسلامیه.
    22. محسنی، منوچهر (1379)، «بررسی آگاهی‌ها، نگرش‌ها و رفتارهای اجتماعی−فرهنگی در ایران»، تهران: دبیرخانۀ شورای فرهنگ عمومی کشور، ص15−314.
    23. مفتخری، حسین (1380)،«بررسی علل و عوامل تقدم منافع فردی بر مصالح جمعی در ایران از دیدگاه تاریخی»، مجموعه مقالات جامعه و فرهنگ، جلد اول، تهران: انتشارات آرون، ص246−268.
    24. نرگسیان، عباس و علی پیران‌نژاد (1393)، «تغییر در مفهوم مدیریت اخلاق و منافع عمومی در پرتو تغییر رویکردهای مدیریت دولتی»، اخلاق در علوم و فناوری، س9، ش2، ص1−11.
    25. نوری، حسین (1408ق)، مستدرک الوسائل، بیروت: مؤسسۀ آل البیت لاحیاء التراث.
    26. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دفتر طرح‌های ملی (1381)،«ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان یافته‌های پیمایش در 28 استان کشور» ویرایش اول، تهران: دفتر انتشارات طرح ملی ارزش‌ها و نگرش‌ها.
    27. هدایتی، سید‌هاشم و سیدمحمد اعرابی (1388)، «ارائه مدل تدوین استراتژی مبتنی بر فرهنگ−مورد ایران»، پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی دانشگاه امام حسینg، س1، ش3، ص127−145.
      1. Allport GW (1950), the individual and his religion. New York: MacMillan. P. 63.
      2. Appleby P. (1950), Morality and Administration in Democratic Government. Baton Rouge, LA: Louisiana State University Press.
      3. Bourgon J. (2007), Responsive, responsible andrespected government: towards a New Public Administration theory. International Review of Administrative Sciences; 73 (1): 7−26.
      4. Buckly M. R., D s.Beu, D. D. Frink (2001), "Ethical Issues in Human Resources Systems", Human Resource Management review, No.11, 11−29.
      5. Ferrell, O.C. & Gresham, L.G. (1985), A Contingency Framework for Understanding Ethical Decision Making in Marketing. Journal of Marketing, 49 (summer), 87−96.
      6. Javidan .M. & A, Dastmalchian (2003), Culture and leadership in Iran.The land Individual Achievers .Strong Family Ties and Powerful Elite.Academy od Management Execuive. Vol.17 No.4, pp. 127−142.
      7. Hofstede, G. (1980), Motivation, Leadership, and Organization: Do American Theories Apply Abroad? Organizational Dynamics, Summer. pp.42−63.
      8. Hunt SD, Vitell SJ. (1986), A general theory of marketing ethics. Journal of Macromarketing; 6 (1): 5−15.
      9. Hunt SD, Vitell SJ. (1993), the general theory of marketing ethics: A retrospective and revision. In N.Craig Smith and J. A. Quelch (Eds). Ethics.
      10. Lagon Attracta, (1999), "Globalization & New Social & Ethical Accountabilities", KPMG www, Ncoss. org. u.bookshelf conference.in marketing. Irwin Inc. Homewood. pp. 775−784.
      11. Lau h.c. & m. a. Idris, (2005), "Soft foundations of the critical success factors ontqm implementation in Malaysia", TQM Magazine, vol.13, no.4. pp. 52−515.
      12. Leavenworth, P. (2002), "Leadership Tips, A Publication of Leadership Development and Church Ministries", Spring 2002.
      13. Vitell SJ, Keith M, Mathur M. (2011), Antecedents to the justification of norm violating behavior among business practitioners. Journal of Business Ethics; 101 (1): 163−173.
      14. World Bank (1999), WWW.Worldbank.org.
      15. Weeks J. (1998), the sexual citizen. Theory. Cultureand Society; 15 (3−4): 35–52.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار